Er wordt al jaren geroepen dat er voor 100 miljoen euro aan medicijnen per jaar wordt weggegooid. Maar klopt dat getal wel? Een inzameling onder 80 apotheken leert in oktober dat het bedrag waarschijnlijk veel hoger is. Volgens Anja Vissers is het hoog tijd voor actie. Het heruitgeven van medicijnen moet snel mogelijk worden.
Op woensdag 25 oktober registreren tachtig apotheken in heel Nederland wat er precies op die ene dag aan medicijnen wordt teruggebracht. De actie is een initiatief van Walter Schrader, een van de opstellers van de petitie over het opnieuw uitgeven van medicijnen samen met Logistics Community Brabant. De Vereniging van Jonge Apothekers schaart zich erachter.
Nooit onderzocht
Anja Vissers van LCB: “Dat bedrag van 100 miljoen euro kan ik me nog herinneren uit 2011. Dat heeft blijkbaar ooit ergens gestaan. Het blijft maar rondzingen, maar er is nooit onderzoek naar gedaan. En dat wilden we veranderen.”
Er komt veel terug op 25 oktober. Vissers: “Bij die tachtig apotheken komen we omgerekend uit op 5 miljoen per week aan medicijnen. Dan zit je op 260 miljoen op jaarbasis. Maar omdat we in openbare apotheken geteld hebben, ging het met name om de goedkopere medicijnen.” Ook weten we dat een groot deel van de bevolking niet hun geneesmiddelen terugbrengt naar de apotheek, maar bijvoorbeeld via de Milieustraat of de reguliere huisvuilcontainer. Het getal van 260 miljoen is dus echt een ondergrens.
Poliklinische apotheken
“De dure medicijnen worden volgens Vissers vooral verspreid via de poliklinische apotheken. Daar kan het bedrag nog veel groter zijn. Dure medicijnen worden vooral via de ziekenhuizen verspreid. Het kan goed zijn dat juist daar de dure medicijnen terugkomen. Ook dat moeten we gaan onderzoeken.”
De inzameling wordt hopelijk herhaald. Vissers: “Alleen op een regenachtige herfstdag tellen, geeft natuurlijk niet het beste beeld. We willen in 2024 vaker tellen, want op een zomerse dag is de animo om medicatie naar de apotheek terug te brengen wellicht hoger. Dan krijgen we een nog beter beeld.”
Green Deal 3.0
Vissers betreurt het dat er niet meer apotheken meedoen en dat de grote brancheorganisaties als de KNMP zich niet achter de actie scharen. “Ze hebben allemaal de Green Deal 3.0 ondertekend. Dat doen ze toch niet alleen voor het mooie fotomoment? Doe je mee aan de green deal, dan moet je niet alleen maar leuk op de foto willen, dan moet je wat doen.”
Dure medicijnen
Meten is één ding, de hoeveelheid weggegooide medicijnen beperken is niet simpel. Er zijn de afgelopen jaren in zo’n veertien ziekenhuizen onderzoeken gedaan naar de heruitgifte van medicijnen. Het gaat dan vooral om de dure medicijnen tegen kanker.
Vissers betreurt het dat het daarbij blijft. “Er wordt steeds geroepen dat het economisch geen zin heeft om goedkope medicatie opnieuw te gaan uitgeven. Dat klopt misschien wel als je puur naar de verkoopprijs kijkt, maar de milieuschade blijft dan buiten beeld.”
“Bovendien zijn er onder de medicijnen die worden weggegooid veel waar op andere plekken in binnen- en buitenland een tekort aan is. Het is toch te gek voor woorden dat wij medicijnen moeten weggooien terwijl er mensenlevens mee gered zouden kunnen worden.”
Bewaartemperatuur
Medicijnen mogen volgens de wet niet opnieuw worden uitgegeven. Een argument hierbij is het feit dat niet bekend is onder welke temperatuur is bewaard. Om medicijnen opnieuw te kunnen uitgeven, is dus een chipje nodig. Volgens Vissers wordt te snel geroepen dat dat niet kan. “Natuurlijk zijn die chips ook niet gratis. Maar hoe meer je er koopt, hoe goedkoper ze worden. Bovendien zijn ze gemakkelijk opnieuw te gebruiken.”
Heruitgeven medicijnen
Zelf is ze betrokken bij een nieuw chipje wat gemakkelijk op een verpakking te bevestigen. De chip houdt de temperatuur bij en is gemakkelijk met een mobiele telefoon uit te lezen. Deze innovatie van een Nederlandse onderneming wordt op dit moment in de praktijk getoetst. Als het werkt, kan dit het heruitgeven van medicijnen dichterbij brengen.
Stem laten horen
Vissers vindt het hoog tijd dat er eindelijk eens iets gebeurt. “Iedereen verschuilt zich achter de regelgeving en roept dat het niet mag. Het wordt hoog tijd dat we allemaal onze stem laten horen om te zorgen dat dat verandert.”
