Prehabilitatie zorgt ervoor dat patiënten fitter een operatie ingaan. Hierdoor herstellen ze sneller en hebben ze minder complicaties. Dit betekent een kortere ligduur en minder heropnames en dus lagere kosten. Toch zijn zorgverzekeraars nog niet bereid het te vergoeden. Nieuw onderzoek moet hen overtuigen.
Door Gregor Hofstede
“Voor de patiënten brengt het alleen maar voordelen met zich mee ”, vat arts-onderzoeker Charissa Sabajo (UMCG/ Máxima Medisch Centrum) de eerste uitkomsten samen. “We zien patiënten aantoonbaar fitter worden Bovendien hebben ze echt het idee dat ze weer meedoen aan hun eigen behandeling.” Deze betrokkenheid lijkt volgens Sabajo van blijvende aard. “We zien dat ze na de operatie het sporten ook echt oppakken.”
Besparing
Sabajo hoopt voor medio volgend jaar de definitieve resultaten te kunnen laten zien. De veronderstelling is dat prehabilitatie over all kosten bespaart. Eerder onderzoek van het Kennisinstituut van de Federatie Medisch Specialisten (FMS) wijst in deze richting. Blijkens een Budget impact analyse liggende de totale kosten per patiënt dankzij prehabilitatie ruim 1200 euro lager dan bij een regulier zorgtraject.
Meerkosten
Het probleem is dat ziekenhuizen weinig aan een dergelijke besparing hebben zolang ze de extra kosten voor prehabilitatie zelf moeten betalen. “Je moet de fysio betalen, de eiwitrijke voeding moeten betaald worden”, somt Sabajo op. “Het kost een ziekenhuis geld.”
Hoe hoog de meerkosten van prehabilitatie zijn, is nog niet helemaal duidelijk. Het FMS-Kennisinstituut houdt het op 742 euro per patiënt. “Wij zijn in eerste instantie uitgegaan van 969 euro”, zegt Sabajo. “Hier zitten onder meer de kosten in van een uitgebreide longfunctietest, verwijzingen naar de klinische psycholoog en de kosten van een projectmanager. Wij denken dat de kosten uiteindelijk lager kunnen zijn. De meeste patiënten doen een lichtere inspanningstest waardoor een longtest niet meer nodig is. En als een ziekenhuis prehabilitatie opneemt in de standaardzorg, is een projectmanager ook niet meer nodig.”
Reikwijdte
Het onderzoek wordt uitgevoerd door de Werkgroep Prehabilitatie van de Nederlandse Vereniging voor Heelkunde (NVvH). Het onderzoek focust zich op darmkankerpatiënten die een operatie moeten ondergaan. Sabajo ondersteunt ziekenhuizen met het toepassen van de prehabilitatierichtlijn die de NVvH voor deze ingreep heeft opgesteld. Hierdoor zijn de onderzoeksresultaten onderling vergelijkbaar en worden er geen appels met peren vergeleken. Aan het onderzoek doen vooralsnog 34 ziekenhuizen mee, meer dan een derde van het totaal.
Bewezen effectief
Prehabilitatie is geen onderdeel van de basiszorg en wordt dus niet vergoed. Voordat er sprake kan zij van vergoeding moet de interventie bewezen effectief zijn. Er zijn al eerdere onderzoeken naar prehabilitatie geweest, maar is er meer onderzoek nodig. Zo zijn de groepen te klein of de onderzoekers bekijken alleen een enkel aspect van prehabilitatie, zoals voeding of sport.
Kom voor de laatste stand van zaken naar het jaarlijkse prehabilitatiecongres. Dat vindt plaats op 21 september in het UMCG.
