De kloof tussen digitaal vaardige en minder vaardige mensen is oneerlijk en leidt tot groeiende zorgongelijkheid. Merlijne Sonneveld, oprichter en bestuurder van Helpdesk Digitale Zorg, benadrukt dat miljoenen Nederlanders moeite hebben met digitale zorgtoepassingen als patiëntportalen en gezondheidsapps. Hierdoor profiteren zij minder van de voordelen van digitale zorg, wat leidt tot gezondheidsverschillen.
Volgens Merlijne Sonneveld is meer solidariteit noodzakelijk. “Er zullen altijd mensen zijn die niet online hun zorg kunnen regelen. Zij zullen altijd een beroep blijven doen op fysieke zorg, terwijl die door de nijpende tekorten enorm onder druk staat.” Sonneveld neemt op Zorg & ict deel aan de sessie ‘Gezondheidsverschillen, biedt digitale zorg een oplossing? samen met Marjo Visser van VGZ en Joris van Eijck van GelijkGezond.
Digitale zelfredzaamheid
Dat steeds meer mensen gebruik kunnen maken van digitale zorg en digitale zelfredzaamheid wordt gestimuleerd, noemt ze ‘een goede ontwikkeling’. “Daarom moeten we mensen ondersteunen bij hun digitale zelfredzaamheid en digitale zorg voor iedereen toegankelijk maken.”
Met haar achtergrond in de zorg richtte Sonneveld in 2022, samen met Tergooi MC, huisartsenorganisatie RHOGO en Amaris Zorggroep, de stichting Helpdesk Digitale Zorg op.
“Mijn pleegkind liet me inzien dat digitale vaardigheden niet vanzelfsprekend zijn, zelfs niet voor mensen die online kunnen shoppen of gamen. Digitale zorg vraagt om heel andere vaardigheden dan iets bestellen bij een webshop.”
Zegeningen
“Digitalisering kent veel zegeningen,”, vervolgt ze, “maar er zitten ook minder leuke kanten aan. Het is natuurlijk mooi als je van alles ontwikkelt, maar als je vergeet dat er een grote groep mensen is die minder digitaal vaardig is, schiet je je doel voorbij. We gaan er maar vanuit dat iedereen wel mee kan komen, maar in de praktijk valt dat tegen. Vorig jaar zijn we zo’n 40.000 keer gebeld door mensen die onze hulp nodig hadden.”
Niet alleen ouderen
Sonneveld benadrukt dat dat niet alleen de ‘usual suspects’ zijn, zoals ouderen of laaggeletterden. “Welnee, er zijn genoeg mensen die best wel digitaal vaardig zijn, maar in de stress schieten omdat ze problemen hebben met het invoeren van hun DigiD, of omdat hen wordt gevraagd of ze een iOS- of een Androidtelefoon hebben, en een NFC-lezer. Weet jij wat dat is? En dan staat er vaak ook nog zo’n zandlopertje op het beeldscherm de tijd weg te tikken. Dan raken die mensen ook hun zelfvertrouwen nog kwijt.”
Zorgongelijkheid
De bestuurder wijst op de gevolgen van digitale achterstand. “Een digitaal vaardige patiënt kan een huidafwijking scannen en direct actie ondernemen. Iemand zonder die vaardigheden stelt een doktersbezoek vaak uit, wat de kans op een vroege diagnose verkleint. Dat werkt zorgongelijkheid in de hand.”
Laagdrempelige ondersteuning
Helpdesk Digitale Zorg biedt laagdrempelige ondersteuning aan zorginstellingen en hun patiënten. De deelnemende ziekenhuizen, huisartsenorganisaties, gezondheidscentra en GGZ-instellingen krijgen een eigen landingspagina met uitleg over de digitale zorgtoepassingen die ze aanbieden, instructies over hun specifieke zorgapps en antwoorden op veel gestelde vragen.
Daarnaast zijn er meer dan honderd handleidingen in twintig talen beschikbaar. Patiënten die toch vastlopen, kunnen bellen met een servicedeskmedewerker van Helpdesk Digitale Zorg, die hen stap voor stap begeleidt. “Dit verlicht de werkdruk van zorgprofessionals en creëert meer tijd voor fysieke zorg”, aldus Sonneveld.
Noodzakelijke speler
Haar stichting heeft zich inmiddels gepositioneerd als een unieke en noodzakelijke speler op de zorgmarkt, zegt de bestuurder. “Dankzij Helpdesk Digitale Zorg kunnen zorgprofessionals zich vooral richten op patiënten die fysieke zorg echt nodig hebben. Door zelfredzaamheid te bevorderen, vergroten we de toegankelijkheid van digitale zorg en verminderen we de druk op de zorgsector.”
De sessie ‘Gezondheidsverschillen, biedt digitale zorg een oplossing? met Merlijne Sonneveld, Marjo Visser van VGZ en Joris van Eijck van GelijkGezond vindt plaats op 8 april om 11.00 uur op de Tech Mainstage.
