Savant Zorg zet in de gemeente Helmond leefstijlmonitoring in. De financiering hiervan gebeurt vanuit de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo). Hoe eerder je een complicatie kunt voorkomen, hoe beter. En hoe minder zorg er nodig is. Vandaar dat voor de Wmo gekozen is.
Door Wouter van Straaten en Lieke Boonen
Savant Zorg plaatst in het kader van de leefstijlmonitoring slimme sensoren in huis bij mensen die alleen wonen en cognitieve problemen hebben. Directeur Marian van Engelenburg: “Na veertien dagen hebben deze sensoren iemands patroon in de gaten. Ze gaan dan rapporteren op afwijkingen. Dat kan gaan om toiletgebruik, het tijdstip waarop iemand uit bed komt of het aantal keer dat iemand de koelkast opent.”
“Als een cliënt bijvoorbeeld normaal gesproken acht keer per dag naar het toilet gaat en dan ineens twintig keer, krijgen we daar via de sensoren een melding van. Zo kunnen we bijvoorbeeld snel ingrijpen als een blaasontsteking dreigt. Zo’n blaasontsteking kan een enorme trigger zijn om in een delier te schieten. Als je er dan snel bij bent voorkom je onnodige zorgconsumptie.”
Mantelzorgers ontlasten
Niet alleen Savant Zorg, maar ook de gemeente Helmond gelooft in het concept van leefstijlmonitoring. Van Engelenburg: “Niet specifiek om de zelfredzaamheid van de cliënt te verhogen, maar allereerst omdat het de mantelzorger ontlast. Je ziet voorbeelden waar de mantelzorger een hoge belasting ervaart omdat die elke dag langs de cliënt gaat. Doordat we via de sensoren opmerkelijke afwijkingen in de leefstijl van de cliënt signaleren en rapporteren, kunnen mantelzorgers het aantal bezoeken iets afschalen. Ook kunnen ze de zorg delen omdat ook iemand die op afstand woont in de gaten kan houden hoe het met iemand gaat.”
Wmo
De gemeente Helmond en Savant Zorg hebben afgesproken dat deze leefstijlmonitoring vanuit de Wmo inzetbaar is. Maike van Nunen, ontwikkelaar Sociaal Domein bij Gemeente Helmond: “Door andere partijen wordt het voornamelijk in de Zvw ingezet. Maar ons doel is om zowel mantelzorgers te ontlasten als preventie te bevorderen. Hoe eerder je een complicatie kunt voorkomen, hoe beter. Het is voor ons dus logisch om de ondersteuning in de Wmo in te zetten.”
Impact
Om impact in de gemeente Helmond te kunnen hebben, is het belangrijk dat leefstijlmonitoring op grote schaal ingezet wordt. De implementatie loopt echter achter op wat de gemeente en Savant hadden gehoopt. “Tot nu toe is leefstijlmonitoring bij nog maar een paar inwoners van Helmond op grond van de Wmo ingezet”, aldus Van Nunen.
“Dit komt doordat de bekendheid en bewustwording van leefstijlmonitoring in de Wmo achterblijft. Veel Wmo-consulenten zien nog niet in dat het een Wmo-voorziening is. Leefstijlmonitoring doet namelijk niet direct iets voor de zelfredzaamheid of participatie van de cliënt. Er wordt dan toch vaak gekeken naar de wijkverpleging (Zvw).
Bekendheid vergroten
Van Nunen en Van Engelenburg willen daarom de bekendheid van leefstijlmonitoring vergroten en de Wmo-consulenten hierover informeren. “We moeten de mantelzorgondersteuning goed wegzetten en de Wmo-consulent hierin meenemen. Veel gemeentes blijven hangen in traditionele Wmo-voorzieningen, maar dat is niet houdbaar. Er moet bewustwording komen. Mensen zijn niet altijd bezig met de toekomst, maar door alle problemen die we in de zorg ervaren ontkom je er niet aan om na te gaan denken over de inzet van dit soort toepassingen. Om de kwaliteit, toegankelijkheid en betaalbaarheid van zorg te garanderen.”
Financieringsstructuur
Naast de genoemde onbekendheid zien gemeente Helmond en Savant Zorg dat de manier waarop de financiering is ingericht niet helpt. Van Nunen: “Nu wordt digitale zorg vanuit de silo’s van Wmo, Zvw en Wlz verzorgd. Dit belemmert een soepel verloop als een cliënt van één van de financieringsstromen naar een andere gaat. Partijen hebben nog onvoldoende zicht op wat de ideale financieringsstructuur is. Je kunt denken aan een sector-overstijgende betaaltitel of een betaaltitel die door meerdere partijen inzetbaar is om een soepel verloop te garanderen.”
Set-subsidie
Het organiseren van leefstijlmonitoring vanuit de Wmo gebeurt in Helmond met een SET-subsidie. SET staat voor Stimuleringsregeling E-health Thuis. De subsidie helpt partijen onder andere om afspraken goed te borgen en de indicaties scherp te formuleren.
Grijs gebied
De financiering ligt momenteel nog apart bij elke partij die de leefstijlmonitoring inzet. De partijen werken wel samen om te formuleren wanneer de aanspraak bij welke ‘budgetsilo’ past. Van Engelenburg: “Er is een grijs gebied van financiering. Wanneer wordt de leefstijlmonitoring vanuit de zorgverzekeraar vergoed en wanneer vanuit de gemeente?”
“We hebben veel liever een keten waarin de Wmo, de Zvw en de Wlz hun eigen ding doen, maar waarin de financiering van digitale zorg niet via deze silo’s gaat. Dus dat als leefstijlmonitoring in de Wmo wordt ingezet, deze inzet doorloopt in de andere sectoren en dat de financiering dan ook doorloopt, mogelijk via een sector-overstijgende betaaltitel.”
Bron: VitaValley. VitaValley ondersteunt vanuit SET-up organisaties bij het implementeren en opschalen van e-health toepassingen waarmee mensen langer thuis kunnen blijven wonen.
