Als Jaap Jongbloed het voor het zeggen had, zou er veel meer geld naar preventie gaan. Hij houdt zich tegenwoordig bezig met gezond ouder worden. En zou willen dat het onderwerp veel meer aandacht krijgt.
Zelf is hij ‘gelukkig behoorlijk gezond’. “Ik doe niet vaak een beroep op de zorg. Maar het houdt me wel bezig wat daar allemaal gebeurt. Er gaan enorme bedragen naar de zorg. Hoeveel daarvan hadden we kunnen besparen als we meer aan preventie hadden gedaan?”
Op de vraag wat hij zou doen als hij minister van VWS zou zijn, moet hij even nadenken. Hij weet wel wat hij niet zou doen. “Er wordt nog steeds beknibbeld op preventie. En daar snap ik echt helemaal niets van. Om die preventie echt op de agenda te zetten, heb je mensen nodig met visie én met durf. Die verder kijken dan de korte termijn. Maar daar win je nu eenmaal geen stemmen mee bij de volgende verkiezingen.”
Volgens Jongbloed moeten er twee dingen gebeuren. Je moet mensen helpen om hun leefstijl aan te pakken, maar daarnaast ook hun omgeving gezonder maken. Juist daar moet de overheid daadkrachtiger zijn.
Niet naar de sportschool
“Ik vind het leuk om mijn enthousiasme te verspreiden over een gezondere manier van leven die ook nog leuk is. Wat ik vaak vertel, is dat je niet allemaal naar de sportschool hoeft of marathons hoeft te gaan lopen. Je kunt ook allerlei dingen in huis doen of regelmatig een stevige wandeling maken. Je kunt op allerlei manieren aan je gezondheid werken.”
“Op dit moment eten we slecht en zitten we gemiddeld tien uur per dag zitten. Dat vind ik zorgelijk. Volgens de Gezondheidsraad moeten we 2,5 uur per week matig intensief bewegen en dan ook nog een paar keer krachttraining doen. Dat klinkt vreselijk, krachttraining. Maar ook daar hoef je niet voor naar de sportschool. Het helpt al enorm als je gewoon eens de trap tien keer op loopt of vanuit je stoel wat squats doet. Gewoon je belangrijkste spiergroepen regelmatig gebruiken.
Suikertaks
De overheid moet volgens Jongbloed met veel meer daadkracht dan nu de omgeving gezonder maken. “Slecht eten is overal te koop. Maar de partijen die het zo moeilijk maken voor mensen om gezonder te gaan leven en dat ook daadwerkelijk vol te houden, zitten overal aan tafel. Die hebben te veel invloed op wat er allemaal gebeurt. We moeten niet blijven zeuren over de suikertaks. Die moeten we gewoon invoeren. En dan liefst in Europees verband.”
“Tot 80 procent van wat er aangeboden wordt in de supermarkt is ongezond. Dat vind ik ongelooflijk. Je hoeft maar over de Atlantische Oceaan te kijken wat dan het gevolg is. Ik durf te wedden dat over een jaar of twintig niet 50 procent van de Nederlandse bevolking overgewicht heeft, maar 75 procent. En 50 procent is natuurlijk al idioot veel.”
Ineens weet hij wat hij wel zou willen doen als minister. “Ik zou aanbevelen om aan de basis te beginnen. Leer kinderen al wat een gezonde leefstijl is. En begin eens met op middelbare scholen het ongezonde eten weg te halen. Ik weet van leerlingen dat ze hun schoolkeuze laten bepalen door of er lekker eten wordt aangeboden in de kantine. Wat pubers lekker vinden, is natuurlijk niet per definitie gezond.”
Leefstijl op TV
Wat hem zorgen baart, is de grote kloof tussen mensen met een lage en een hoge sociale status. “Ik zou heel graag ook de groep mensen bereiken met een laag opleidings- en inkomensniveau. Maar ik weet ook niet hoe je juist die groep moet bereiken.”
“Ik heb een aantal voordrachten voor de ouderenbond KBO-PCOB gedaan. Daar komen veel mensen op leeftijd op af. Maar dat zijn eigenlijk allemaal mensen die het in zich al hebben en die de ruimte in hun leven hebben. Die geven mij juist tips.\
Hij heeft regelmatig geopperd bij de TROS en bij Omroep MAX om programma’s over leefstijl en gezond eten te gaan maken. Op een of andere manier valt het kwartje niet binnen de binnen de omroep. “Misschien vinden ze het te gauw te belerend of zo. Maar je zou daar een mooie vorm voor moeten vinden en daar ben ik erg voor in.”
Kennis delen
Jongbloed deelt ondertussen graag zijn kennis en inspiratie. “Ik heb tijdens de coronaperiode samen met Wies Verbeek een podcastserie gemaakt. Dat was nog onder de vlag van AVRO/TROS. Met tips en gesprekken met deskundigen over gezond, lang leven. En ik geef op allerlei plekken lezingen en workshops.
Ook voor Jongbloed zelf blijft gezond leven een uitdaging. “Ik ben vooral blij met dingen die wel gelukt zijn. Het wordt zo frustrerend als je je alleen maar druk maakt over wat er niet gelukt is.”
Balans
Hij stond een tijdje geleden prominent in Men’sHealth met zijn afgetrainde lichaam. De meeste reacties daarop zijn positief. “Ik kom nog steeds elke dag mensen tegen die het een knappe prestatie vinden. Natuurlijk zijn er ook negatieve reacties van mensen die vinden dat ik doorsla. Het was mijn bedoeling om te bewijzen dat je heel ver kunt komen als je iets wilt. En dat is gelukt. Het gaat allemaal om de balans tussen genieten en gezond leven. Het blijft een uitdaging om die te vinden en te houden.”
Jaap Jongbloed was dagvoorzitter tijdens Zorg & facility op 9, 10 en 11 april 2024
