“De toekomst van de zorg is vrouwelijk.” Het Amerikaanse innovatieplatform annex netwerkevent HLTH bewijst tijdens de eerste Europese editie met een duidelijke boodschap naar Amsterdam te zijn gekomen. Meer dan de helft van de wereldbevolking is vrouw. Structurele, evenredige aandacht voor vrouwengezondheid is dus niet alleen een morele plicht, zo klonk het pleit in de RAI. Het is ook een praktisch, economisch en wetenschappelijk imperatief.
Vrouwen kennen slechtere uitkomsten als ze met zorg te maken krijgen. Het duurt bij een vrouw vier keer langer voor ze voor dezelfde aandoening wordt gediagnosticeerd als een man. In geval van een hartaanval heeft een vrouw zeven keer meer kans op een verkeerde diagnose. Gaat het over research & development, dan is 80 procent van de medicijnen in clinical trials alleen op mannen getest. Van alle investeringen in zorginnovatie gaat slechts 3 procent naar femtech.
Pijnlijke cijfers
Het zijn pijnlijke cijfers die managementconsultant Paula Bellostas Muguerza van Kearney het massaal toegestroomde publiek voor de Main Stage van HLTH voorhield. De conclusie is wat Bellostas Muguerza betreft zo mogelijk nog pijnlijker: “We geven meer prioriteit aan het leven van mannen dan aan dat van vrouwen. Dat moet stoppen. En dat is niet alleen morele plicht, maar het is ook wetenschappelijk gezien juist en economisch zinvol. We kunnen in 2040 een triljoen dollar aan het BNP toevoegen als we beter voor vrouwen gaan zorgen.”
Verwaarloosde jaren
Betere zorg kan volgens Dame Lesley Regan, hoogleraar gynaecologie aan het Imperial College London, pas vorm krijgen als we afscheid nemen van de reductieve kijk op vrouwengezondheid. “Vrouwengezondheid wordt nog altijd door de bril van de reproductie bekeken. Natuurlijk is zwangerschap belangrijk, maar het is maar een heel klein deel van een vrouwenleven. Zeker nu de levensverwachting steeds verder omhoog gaat, wordt de niet-reproductieve fase van een vrouwenleven steeds langer. Juist al die jaren hebben we totaal verwaarloosd.”
Regan toonde zich niet bang om de hand in eigen boezem te steken. “Ik heb me eerst twintig jaar lang bezig gehouden met een minuscuul zwangerschapsprobleem. Tot ik besefte dat ik me niet op een detail, maar op de hele levensloop moest richten.” Met dit nieuwe verworven inzicht als vertrekpunt zette Regan in heel Groot-Brittannië Women’s Health Hubs op met een sterk holistische werkwijze.
Herdefiniëren
“We moeten vrouwengezondheid herdefiniëren”, vond ook Bellostas Muguerza. “Vrouwengezondheid gaat beslist niet alleen over bepaalde lichaamsdelen en het reproductieve systeem. Het gaat om die ziektes die uitsluitend vrouwen treffen, maar ook aandoeningen die vrouwen onevenredig of anders treffen, zoals hart- en vaatziektes.”
Regan: “Waarom zou je een vrouw langs vier verschillende professionals sturen die allemaal een klein stukje bekijken als het ook in één keer kan. Dat is niet alleen beter en effectiever, het bespaart ook nog eens enorm veel geld.”
Money talks
Geld is volgens Priya Agrawal van farma-reus MSD de sleutel tot betere zorg voor vrouwen. “Money talks. Mijn oproep aan alle vrouwen is: laat investeren niet aan mannen over. Jullie geld telt. Jullie kunnen het inzetten voor innovaties die belangrijk zijn voor vrouwen en door hen geleid worden.”
Die rol van micro-investeerder is niet meer dan logisch, aldus Agrawal. “Vrouwen zijn de chief medical officer van het gezin. We nemen 80 procent van gezondheidsbeslissingen binnen het gezin. We besteden ook gemiddeld 30 procent meer aan gezondheid dan mannen.”
Niche
Toch aarzelt Agrawal om het label van ‘vrouwenzorg’ expliciet te gebruiken om investeringen aan te jagen. “Zo gauw je het woord ‘vrouwengezondheid’ in de mond neemt, denken investeerders: ‘niche’. Hoe kan de helft van de wereldbevolking een niche zijn? Ik wil niet dat er in vrouwengezondheid wordt geïnvesteerd omdat het moreel juist is, maar omdat het slim is.”
Data
Om dit laatste aan te tonen, zijn data onmisbaar, verduidelijkte Antonella Santuccione Chadha van de Women’s Brain Foundation. “Als je de data hebt, kan niemand om de verschillen heen. Dat is nu eenmaal evidence based medicine. Het probleem is dat vrouwen ondervertegenwoordigd zijn in klinische trials.”
“Toen ik begon met de Women’s Brain Project vroeg mijn manager: weet je zeker dat dit nodig is, weer een vrouwenorganisatie? Nu praat ik hier in een internationale setting voor een groot gehoor. Dat bewijst dat het onderwerp een plek heeft gekregen op de wereldagenda. Wat mij betreft is het grote aftellen begonnen. Ik wil dat dit probleem binnen tien jaar opgelost zien. Daar zijn we allemaal verantwoordelijk voor.”
Onderwijs
Om dat doel te bereiken, moeten vrouwen volgens Regan deel van de oplossing worden in plaats van louter passieve ontvangers van zorg. Dat kan volgens haar maar op één manier en dat is “onderwijs, onderwijs en nog eens onderwijs”. Regan: “Geld kan je maar tot op zekere hoogte helpen, terwijl onderwijs op een wereldwijde schaal de kennis en gezondheidsvaardigheden van vrouwen verbetert. Als we beter voor vrouwen zorgen, profiteert iedereen. Vrouwengezondheid is iedereens gezondheid.”
Betere borstkankerzorg
Die boodschap werd door Agrawal van harte onderschreven. Al nam ze de gelegenheid te baat om één specifiek voor vrouwen bedoelde behandeling op de korrel te nemen. “Investeer vooral in betere borstkankerzorg, want ik ben er helemaal klaar mee om telkens weer mijn borsten tussen twee zware stalen platen te moeten persen. Zouden mannen het accepteren vinden als iets soortgelijks met hun private delen zou gebeuren?”
