Stichting Medische Zending Primary Health Care Suriname biedt als enige organisatie basisgezondheidszorg in het binnenland van Suriname. Directeur Herman Jintie over kansen, uitdagingen, duurzaamheid en de samenwerking met Nederlandse zorgorganisaties.
Herman Jintie is sinds 2009 directeur van Medische Zending. Hij werkt met zijn organisatie in een groot achterland dat moeilijk bereikbaar is. Het is een grote uitdaging om de bevolking in deze gebieden te voorzien van goede zorg.
Jintie groeide op in Commewijne, niet ver van Paramaribo. “Mijn ouders waren landbouwers die het niet breed hadden”, vertelt hij. “Ze hebben mij en mijn broers bijgebracht dat wij heel goed ons best moesten doen om in het leven iets te bereiken. Toen ik in de tweede klas van de mavo bleef zitten omdat ik vooral lol had getrapt, schaamde ik me. Voortaan zou ik me overal honderd procent voor inzetten, nam ik me voor.”
Geen econoom
“Ik wilde econoom en bedrijfsleider worden, maar door financiële problemen moest ik met mijn studie stoppen. Een kennis nodigde mij uit in de zorg te komen werken. Ik twijfelde; dat was toch niks voor mij? Maar ik besloot de stap toch te zetten.”
Een goede keuze, want er volgde een carrière, waarin Jintie opklom van leerling-verpleegkundige in het Psychiatrisch Centrum Suriname naar praktijkbegeleider, docent, adjunct-verpleegkundig directeur en verpleegkundig directeur. Begin 2019 werd hij directeur van Medische Zending.
Indianen en marrons
Deze organisatie biedt al meer dan 250 jaar eerstelijnsgezondheidszorg in afgelegen dorpen in het binnenland van Suriname. Hier wonen twee groepen mensen: de inheemse bewoners (indianen) en de marrons (afstammelingen van de gevluchte Afrikaanse slaven). Aan het hoofd van de gemeenschappen staat het traditioneel gezag, gevormd door mensen uit de gemeenschap. Dit gezag heeft de traditionele geneeskunde hoog in het vaandel staan.
Brug slaan
Jintie: “Ik ben zelf een marron en dat is in mijn functie als directeur een voordeel. Door mijn achtergrond ben ik bekend met de traditionele geneeskunde. Ik kan hierover met het gezag in discussie gaan, zonder deze mensen het idee te geven dat wij de westerse geneeskunde willen opdringen. Zo slaan wij een brug tussen de traditionele en de westerse geneeskunde.”
Gezondheidszorgassistenten
Medische Zending heeft een coördinatie- en opleidingscentrum in Paramaribo dat 52 poliklinieken in het binnenland aanstuurt. Veel daarvan zijn alleen per vliegtuig of boot bereikbaar. Iets minder dan 130 gezondheidszorgassistenten, afkomstig uit de gemeenschappen, vormen de spil van de Medische Zending. Zij worden in vier jaar door Medische Zending opgeleid en zijn erkend door het ministerie van Volksgezondheid.
Gelijkwaardigheid
“De gezondheidszorgassistenten zijn het eerste aanspreekpunt voor patiënten”, legt Jintie uit. “Ze handelen volgens protocol en staan onder supervisie van de negen artsen van Medische Zending. Die werken op hun beurt nauw samen met specialisten.”
“Of het systeem werkt? Met het oog op gelijkwaardigheid zou je natuurlijk willen dat de mensen in het binnenland toegang hebben tot precies dezelfde zorg als de inwoners van Paramaribo. Dat is op dit moment niet haalbaar. Met deze werkwijze kunnen we elke medische klacht aandacht geven. En als iemand specialistische zorg nodig heeft, vervoeren we die persoon naar een ziekenhuis in Paramaribo.”
Zonne-energie
Tijdens de Dutch Health Week sloot Jintie als bijzondere gast aan bij een rondetafelgesprek over duurzaamheid in de zorg. Hij vertelde hoe Medische Zending ondanks de lastige omstandigheden waaronder vaak gewerkt moet worden de voetafdruk probeert te verkleinen. Zo gebruikt de organisatie in gebieden zonder elektriciteit zonne-energie voor echoapparaten, om poliklinieken te verlichten en om vaccins en bloedafnames gekoeld te bewaren.
Jintie: “Voor duurzame zorg kijken we naar alle factoren die van invloed zijn op de gezondheid: watervoorziening, elektrificatie, armoede, werkgelegenheid en milieu. Samen met het traditionele gezag en andere stakeholders werken we onder meer aan een groter milieubewustzijn van de bevolking. Door goudwinning komt er veel kwik in het milieu terecht. Dat is erg schadelijk is voor de gezondheid. Daar maken we mensen bewust van.”
Financiële uitdaging
De gebrekkige financiële middelen vormen de grootste uitdaging voor Medische Zending. “Het Surinaamse ministerie van Volksgezondheid financiert onze exploitatiekosten”, zegt Jintie. “Maar door de economische omstandigheden moeten we soms lang wachten op de subsidies. Het is voor onze dokters en gezondheidszorgassistenten heel ontmoedigend om zonder thermometer, bloeddrukmeter, handschoenen of gaas te moeten werken.”
Overstromingen
Momenteel zijn er nog extra kosten door de grote wateroverlast. “Dorpen staan onder water. Dat geldt ook voor sommige poliklinieken en de huizen van onze medewerkers. Deze week zag ik een gezondheidszorg-assistent vanaf een bootje voorlichting geven over het koken van water. Zij proberen toch door te gaan. Ik heb een geweldig team en ben zeer trots op mijn medewerkers!”
Giften
Om de eindjes aan elkaar te kunnen knopen, is Medische Zending aangewezen op giften. Daarmee kan de organisatie medische ge- en verbruiksartikelen en laptops aanschaffen, en de medewerkers bijscholen.
Jintie ziet tot slot kansen op het gebied van kennisuitwisseling en bevordering van deskundigheid. “Nederlandse zorgmedewerkers kunnen veel van ons leren en vice versa. Wij hebben stageplekken en tropenartsen kunnen een paar jaar ervaring bij ons opdoen. Onze docenten zouden een bijdrage kunnen leveren aan de opleiding van Nederlandse tropenartsen. Ik hoop dat Nederland en Suriname de mogelijkheden kunnen verkennen.”
De economische crisis in Suriname trekt een zware wissel op het werk van Medische Zending. De organisatie is blij met samenwerking en/of financiële steun. Kijk hier voor meer informatie
