De wachtlijsten in de ggz bevatten “op grote schaal onjuiste informatie”. Dit komt naar voren uit onderzoek van de Vrije Universiteit van Amsterdam (VU) en de Maastricht University (MU) in opdracht van Coöperatie VGZ. Volgens de zorgverzekeraar staan de registratiefouten tijdige behandeling en adequate zorginkoop in de weg.
De onderzoekers concluderen dat tienduizenden wachtenden verkeerd geregistreerd worden door de ggz-aanbieders. Zorgaanbieders tekenen soms wachtenden in, terwijl ze aandoeningen hebben die de betreffende aanbieder helemaal niet behandelt. Daarnaast verzuimt bijna de helft (49 procent) van de zorgaanbieders de wachtlijstinformatie te actualiseren. Dit leiden de onderzoekers af uit het feit dat op verschillende meetmomenten een identiek aantal wachtenden wordt opgevoerd.
Onnodig geld uitgeven
Volgens VGZ geven de registratiefouten per regio en diagnosegroep een vertekend beeld van wachtlijstproblematiek. Ze bemoeilijken zodoende de aanpak van de wachtlijsten. “Doordat er foutieve informatie is, kunnen we niet gericht handelen”, reageert Marjo Vissers, CEO Coöperatie VGZ.” Zorgverzekeraars kopen op deze informatie extra zorg in en geven dus geld uit in regio’s en aan zorgaanbieders waar het niet of minder nodig was en kopen te weinig extra zorg in waar het mogelijk wel nodig was. Daardoor wachten mensen onnodig langer op zorg. Zorgplicht is onze opdracht, maar voor de juiste invulling hebben we wel echt betere inzichten nodig. In 2023 konden we ruim 6.000 verzekerden – die met ons contact opnamen – helpen naar een andere zorgaanbieder in de GGZ. Dit resulteerde in een wachttijdreductie van zeven weken per verzekerde.’
Geen inzicht
Uit het onderzoek komt naar voren dat opschonen van de data de wachttijden in sommige regio’s zelfs met meer dan tien kan doen toe- of afnemen. Daarnaast stelt het rapport dat ook als de registratie wel volledig zou zijn, zorgverzekeraars nauwelijks kunnen helpen, omdat er geen inzicht is wie van hun verzekerden wacht.
Zorgzwaarte meewegen
Coöperatie VGZ roept de politiek en de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) daarom op om wachtlijsten ‘een gezicht te geven’. Vissers: “Omdat we niet weten wie er op een wachtlijst staat, kunnen we verzekerden niet begeleiden naar andere instellingen of naar behandelaars die de kortste wachttijd hebben. Daarnaast willen we dat de ernst van de zorgvraag wordt meegewogen in de wachttijd. Juist voor mensen met complexe problematiek, die nauwelijks alternatieven hebben, moet de wachtlijst worden verkort. Als deze stappen gezet worden kunnen we mensen bemiddelen naar de zorgaanbieder met de kortste wachttijd, kunnen we zorg bijkopen waar dat nodig is en zorgen dat er voldoende ruimte komt voor mensen met de meest complexe zorgvragen.”
Vissers luidde eerder dit jaar via Dutch Health Hub de noodklok over de wachtlijsten in de ggz. Ook toen pleitte ze voor het meewegen van de zorgzwaarte als mogelijke oplossing.
