Cathy van Beek signaleert dat zorgprofessionals het de afgelopen anderhalf jaar zwaar voor de kiezen hebben gehad. Velen van hen stonden en staan non stop in de frontlinie van de strijd tegen Covid. Dat heeft een zware wissel op hun weerstandsvermogen getrokken, waarschuwt ze. “De grote vraag is nu: hoe energie aan te boren voor ná corona?”
“Er is zo’n beroep op ze gedaan, ze hebben zulke afschuwelijke dingen gezien, hoeveel tijd en moeite kost het wel niet om dat te verwerken?”, zegt Van Beek in de podcast ‘FWG Peptalks’. “Er is nog veel nodig om dit collectieve trauma te verwerken.”
Praten en luisteren
Eén van de voornaamste lessen gaat wat Van Beek betreft over het belang van praten en luisteren. Ze wijst in dit verband op zorgaanbieders die personeel na covid-diensten naar analogie met defensie en rampenbestrijding lieten debriefen. “Zulke debriefings kunnen helpen voorkomen dat trauma’s inetsen”, aldus Van Beek. “Ik denk dat zulke organisaties het qua ziekteverzuim en uitval beter hebben gedaan dan organisaties waar dit niet is gebeurd.”
Gelet op de groeiende krapte op de arbeidsmarkt wordt luisteren naar medewerkers volgens Van Beek ook in bredere zin steeds belangrijker. Werkgevers die streven naar optimale inzetbaarheid en werknemers willen behouden, doen er goed aan om de mening van hun werknemers voortdurend te peilen. “Dat luisteren naar medewerkers is het allerbelangrijkste voor de toekomst”, denkt Van Beek. “Ga niet allerlei leuke dingen bedenken voor werknemers, maar ga het gesprek aan. Waar zijn medewerkers moe van, waar zitten de hobbels en waar de uitdagingen?”
Meer verantwoordelijkheid
Een deel van het antwoord ligt in meer grip op eigen werkomstandigheden. “Ik vind zelforganisatie een ingewikkeld begrip, want wettelijk gezien moet iemand in de hiërarchie verantwoordelijk zijn voor kwaliteit en veiligheid. Maar dat gezegd hebbende: je kunt medewerkers heel goed meer verantwoordelijkheid geven, bijvoorbeeld in de vorm van het zelf maken van roosters.”
Ook het identificeren van positieve prikkels helpt het werkplezier te vergroten. “Mensen die met passie ergens voor gaan komen ’s avonds geïnspireerder thuis”, gelooft Van Beek. “Dat kan betrokkenheid bij een thema als duurzaamheid zijn, maar ook voeding of kunst. Er zijn zoveel dingen waar je mensen mee kunt uitdagen. Waarom hebben we naar analogie van het concept van positieve gezondheid nog geen positief personeelsbeleid in de zorg?”
Gevraagd naar haar eigen passie hoeft Van Beek niet lang na te denken. Geboren in een gereformeerd nest is ze opgegroeid met het idee dat de mens de aarde slechts te leen heeft gekregen. “Je mag de aarde niet slechter of uitgehold achterlaten, maar moet die juist beter doorgeven”, licht Van Beek haar passie voor duurzaamheid toe. “Dat idee van rentmeesterschap is me met de paplepel ingegoten.”
Energievreters
Energievreters kent Van Beek ook uit haar jarenlange loopbaan in de zorg: “Ik vind dat het in de zorg vaak ontbreekt aan heldere standpunten.” Als voorbeeld haalt ze de discussie over nieuwe beroepsprofielen voor verpleegkundigen aan die een paar jaar geleden leidde tot politieke opschudding en een heuse crisis binnen beroepsvereniging V&VN. “Dat heeft te lang door geëtterd. Laten we complexe problemen onder ogen zien. Laat onderwerpen niet hangen. Als we zorg toegankelijk en betaalbaar willen houden, moeten we praten over de inzet van arbeidsbesparende middelen. Die discussie wordt nu vaak gehinderd door korte termijn angstgevoelens. Verpleegkundigen waren in eerste instantie bang voor de komst van de slimme pleister, want die zou arbeidsplaatsen kosten. Nu wordt die pleister door verpleegkundigen omarmd, want ze kunnen uitslagen op hun telefoon lezen, waardoor ze sneller kunnen reageren en meer tijd hebben voor andere dingen.”
Beluister hier de podcast met Cathy van Beek
‘FWG PepTalks – Gesprekken met energieke leiders uit de zorg is gemaakt door Dutch Health Hub in samenwerking met FWG Progressional People. Om het belang van het thema plezier en energie op de werkvloer te onderstrepen, houdt FWG op 12 oktober het HR-event Live Energy. Tijdens dit event wordt onder meer de winnaar van de Nationale HR Zorg Award 2021 bekend gemaakt.
