‘Your files are encrypted!’, staat in vuurrode letters op je computerscherm. En of je even een smak geld wilt betalen, anders ligt het hele systeem van je organisatie plat. In veel gevallen breekt dan de paniek uit, want wat moet je doen? Expertisecentrum Z-CERT heeft daar een handig overzicht voor ontwikkeld, dat past op de achterkant van een bierviltje.
Wees goed voorbereid, want het kan altijd misgaan. Dat is zo’n beetje het belangrijkste advies dat Jeroen Brouwer, business consultant bij Z-CERT, meegeeft aan zorgorganisaties. Over belangstelling voor zijn presentatie op Zorg & ict had de cybersecurity-deskundige niet te klagen. Het zaaltje barstte uit zijn voegen, er zaten zelfs mensen op de grond. Allemaal kwamen ze voor het antwoord op de vraag ‘Is jouw organisatie cyberweerbaar?’.
Tegeltjeswijsheid
“Een goede voorbereiding is het halve werk”, begint Brouwer zijn betoog, “en daarna komt oefenen, oefenen, oefenen.” Want, houdt hij zijn publiek voor, “wat je zelden doet, gaat zelden goed.” Een tegeltjeswijsheid met een hoog waarheidsgehalte, weet hij uit ervaring. Volgens de expert in cybersecurity komt het vooral aan op hoe serieus een zorgorganisatie de dreiging neemt.
“Bereid je mensen voor op een crisis, zorg dat je je processen op orde hebt en dat de techniek werkt. Mocht het dan toch nog fout gaan, dan zijn wij er om te helpen. Maar liever zien we dat organisaties zelf actief worden en alles doen om een cyberaanval te voorkomen.”
Ransomware
Stichting Z-CERT is een non-profitorganisatie die zorginstellingen van advies en dreigingsinformatie voorziet. De stichting, die geen winstoogmerk heeft, moet het hebben van de bijdragen van deelnemende zorginstellingen en subsidies van de overheid. Z-CERT, een afkorting van Computer Emergency Response Team, heeft als belangrijkste missie om zorginstellingen digitaal weerbaarder te maken. Geen overbodige luxe in een tijd van geopolitieke onzekerheden, waarin cybercriminelen bovendien steeds slimmer worden en ransomware op de loer ligt, vindt Brouwer.
Met een overzichtelijke roadmap vol logische stappen en te nemen maatregelen biedt Z-CERT zorgorganisaties handvatten om hun eigen cyberweerbaarheid te screenen en daar actief op te acteren. Brouwer: “Wat vindt de organisatie belangrijk, zijn de rollen en taken goed verdeeld en duidelijk, wat zijn de ambities en zijn er voldoende financiën vrijgemaakt om het ook uit te voeren? Dat zijn enkele onderdelen van het programma OTO (Opleiden, Trainen, Oefenen) dat wij speciaal hiervoor hebben ontwikkeld.”
Noodpakket
Het bierviltje is daarbij een handig hulpmiddel, waarmee zorgorganisaties snel kunnen meten hoe het met hun cyberweerbaarheid is gesteld en aan welke maatregelen behoefte is. “Je ziet in 1 oogopslag waar je staat en waar je als organisatie naartoe wilt, dat maakt het viltje heel praktisch”, aldus Brouwer, die hamert op een goede voorbereiding op eventuele cyberaanvallen, die hij niet denkbeeldig vindt. “Vooral in de zorg is continuïteit van levensbelang, dus die willen we waarborgen. Zie onze hulp daarbij maar als een onderdeel van het noodpakket voor je organisatie.”
