Afschaffing van het collegegeld voor studenten, meer ‘nurse tech’ en de verpleegkundige als sleutelfiguur in de digitale transformatie. Dat is wat de zorg nu nodig heeft, volgens Bianca Buurman.
Er is een groeiende zorgkloof in Nederland. Bianca Buurman, voorzitter van beroepsvereniging V&VN en hoogleraar acute ouderenzorg schetst in haar keynote een verontrustend perspectief: in 2034 stevenen we af op een tekort van 260.000 zorgprofessionals. Daarvan is 60 procent verpleegkundige of verzorgende.
Om de zorgkloof te dichten zou aan de ene kant de zorgvraag omlaag moeten. Dat kan met meer zelfmanagement en meer coördinatie in de zorg die in de thuissituatie geleverd kan worden. Want “met elke overgang tussen zorg systemen gaat er informatie verloren. En mensen raken verdwaald in ons complexe zorgsysteem.”
Tegelijk moet er veel meer aandacht uitgaan naar het opleiden en behouden van zorgprofessionals. “Maar dat betekent wel dat we fundamentele keuzes moeten maken. En dat gebeurt nu onvoldoende. Ik heb dat laatst in een interview benoemd: wil je in de toekomst dat de pizza op tijd komt of dat de ambulance op tijd komt?”
Fundamentele beroepen
De V&VN-voorzitter ziet een aantal belangrijke stappen om dat te bereiken. “We moeten veel meer de studenten toeleiden naar essentiële beroepen, zowel in zorg, techniek als veiligheid. Dat zijn de fundamentele beroepen die de maatschappij nodig heeft.” V&VN werkt bijvoorbeeld samen met Techniek Nederland om dat te bereiken. “Een van de dingen waar je aan kan denken is het afschaffen van het collegegeld.”
Technologie in de opleiding
Tegelijk zou digitale technologie volgens Buurman veel meer aandacht moeten krijgen in de verpleegkundige opleiding. Dat moet een van de fundamenten zijn. Bijvoorbeeld met simulatie-onderwijs en VR-brillen. “Het moet niet allesoverheersend zijn, maar de technologie kan verpleegkundigen ondersteunen en versterken in hun beroep, zodat zij zich kunnen richten op wat echt telt: die warme en persoonsgerichte zorg.”
Meer ‘nurse-tech’
De verpleegkundige van de toekomst is de gids om de juiste informatie te krijgen en die moet daarom ook snappen hoe zorgtechnologie werkt, denkt Buurman. “We moeten nadenken over meer ‘nurse-tech’, en er moeten meer mensen komen die een brug kunnen slaan tussen digitalisering en zorg.”
Niet alleen in de opleiding moeten dingen veranderen. Buurman pleit voor het veel sterker positioneren van de verpleegkunde als sleutelfiguur voor de digitale zorgtransformatie. Daarvoor noemt ze het ‘gedeelde bestuurmodel’. “Daarin denk je met elkaar – de verpleegkundige raad, de medische staf, de raad van bestuur – over de toekomst van de zorg en daar neem je samen besluiten over.”
Chief nursing information officers
Het toenemend aantal chief nursing information officers is daar een goed voorbeeld van. Veel ziekenhuizen kennen die positie, maar in de VVT en gehandicaptenzorg kan in dat opzicht nog veel gebeuren. “Daardoor zie je dat de ontwikkeling op het snijvlak van verpleegkundige zorg en digitalisering veel minder snel gaat.”
Zeggenschap
Meer zeggenschap voor verpleegkundigen en verzorgenden is ook belangrijk uit oogpunt van het behoud van mensen. Vandaar dat V&VN zich heeft verblinden aan het landelijk actieplan zeggenschap. “Keer op keer zie je dat in organisaties die investeren in die positionering de kwaliteit van de zorg verbetert en de vertrekintentie daalt.”
Op verschillende plekken in het land worden er al mooie stappen gezet, vertelt Buurtman. Tante Louise is een voorbeeld daarvan, net als Create4Care, waar verpleegkundigen en studenten techniek samenwerken.
Verpleegkundigen kunnen de motor zijn van de zorgtransformatie, is de overtuiging van Buurman. Daar gaat V&VN zich volop voor inzetten. “We zijn met veel”, benadrukt Buurman, “dus als je hierin investeert, gaat dat echt heel veel opleveren!”
