Familieleden van ziekenhuispatiënten kunnen een grote rol spelen bij het herstel. Die rol begint al in het ziekenhuis. Dit blijkt uit onderzoek van Anne Eskes.
Eskes startte in 2022 als Bijzonder lector Patiënt- en familieparticipatie in de Klinische Zorg bij de Hogeschool van Amsterdam (HvA). Op 12 september houdt ze haar lectorale rede over het belang van patiënt- en familieparticipatie.
Er is volgens haar een grote verschuiving van professionele zorg naar informele zorg. “Patiënten verblijven steeds korter in het ziekenhuis en van familie wordt een steeds belangrijkere rol verwacht na ziekenhuisontslag. Daarom is het belangrijk deze periode optimaal te benutten en patiënten en hun familie bij de zorg te betrekken, zodat zij goed voorbereid zijn op hun rol na ontslag uit het ziekenhuis.”
Pilot familieparticipatie
Het eerste project over familieparticipatie startte al in 2015. Het Amsterdam UMC kende een innovatiesubsidie toe, zodat het project een pilot kon worden. In 2018 volgde een groter onderzoek.
Aan het onderzoek namen 300 patiënten met slokdarm- en alvleesklierkanker en hun families deel. Eskes: “We vroegen familieleden om vijf dagen in het ziekenhuis te verblijven bij hun naaste. Patiënt én mantelzorger werden 24 uur per dag begeleid door verpleegkundigen. Ze werden in alle handelingen meegenomen. Daarnaast waren ze er niet alleen op de momenten dat het ging over ‘ziek en zeer’. Voor hen heel prettig.”
Minder thuiszorg
“Het bleek dat als familie betrokken was, patiënten meer tevreden waren over de geleverde zorg. Bovendien hadden ze minder vaak thuiszorg nodig na het ziekenhuisontslag. Het werd door de families niet als te belastend ervaren. Familie gaf ook aan dat hun 24/7 aanwezigheid ook hielp om niet alleen met ziekte bezig te zijn, maar om ook over andere dingen te praten.
Begin 2023 ontving Eskes een grote subsidie vanuit het KWF om het mantelzorgproject verder uit te breiden naar andere ziekenhuizen en naar patiëntgroepen met andere vormen van kanker.
Studenten
Eskes: “’Andere ziekenhuizen hebben het concept ook al omarmd, zoals Ziekenhuis Gelderse Vallei in Ede. Ik wil met mijn onderzoek aan het lectoraat zo nauw mogelijk aansluiten bij de praktijk. En onze kennis ook teruggeven in het onderwijs. Daarnaast kan ik studenten op een waardevolle manier betrekken bij onderzoek, zodat zij kennis opdoen in de praktijk.”
Anne Eskes houdt haar lectorale rede To involve or not to involve op 12 september 2023 om 16.00 uur in het Jakoba Mulderhuis van de Hogeschool van Amsterdam. Lees meer over het (online) bijwonen lectorale rede Anne Eskes.
