Een jaar nadat ambtenarenpensioenfonds ABP aankondigde uit fossiel te stappen, blijven zorgpensioenfondsen als PFZW, SPH en SPMS beleggen in olie en gas. Stichting Groen Pensioen probeert ze om te krijgen.
De winning en verbranding van kolen, olie en gas leveren forse gezondheidsschade op. Investeren hierin staat haaks op de belofte van zorgprofessionals om geen schade te veroorzaken. Groen Pensioen wil daar iets aan doen. Deze groep pensioenspaarders vindt dat alle zorg- en andere pensioenfondsen voor 2025 moeten stoppen met geld investeren in de fossiele industrie. Met hun activisme spelen ze zich in de kijker. Ze stegen dit jaar van 24 naar 8 in de duurzame top 100 van Trouw.
Oekraïne
Je zou verwachten dat pensioengelden, zeker in de zorg, nu volledig worden geïnvesteerd in duurzame energie in plaats van fossiel. De tijd dringt vanwege het klimaatprobleem. Om die reden kondigde ambtenarenpensioenfonds ABP precies een jaar geleden aan te stoppen met het investeren in producenten van fossiele brandstoffen. De oorlog in Oekraïne die daarna volgde, zou nog een extra aanleiding kunnen zijn om alleen nog in duurzaam te investeren. Duurzame energie kan ons immers minder afhankelijk maken van gevaarlijke regimes.
Trouw aan fossiele bedrijven
Toch blijven zorgpensioenfondsen zoals SPH (huisartsen), SPMS (specialisten) en PFZW (zorg en welzijn) fossiele bedrijven waarin ze beleggen trouw. Ze doen onvoldoende om de noodzakelijke energietransitie te ondersteunen, vindt waarnemend huisarts Elise Tromp van Groen Pensioen.
Tromp: “Ze blijven erop vertrouwen dat de fossiele bedrijven zelf de omslag gaan maken. De pensioenfondsen denken deze bedrijven hiertoe te bewegen via ‘engagement’, bijvoorbeeld door aandeelhoudersvergaderingen te bezoeken en om veranderingen te vragen. Maar er zijn geen aanwijzingen dat fossiele bedrijven dit daadwerkelijk gaan doen.” Tromp wijst op een recent rapport van Urgewald waaruit blijkt dat slechts vijf van de 1064 bedrijven in de kolensector een transitieplan hebben om in lijn te komen met het Klimaatakkoord van Parijs.
Dialoog
Tromp heeft namens Groen Pensioen contact met het ‘eigen’ pensioenfonds SPH. Zij zetten volgens haar goede stappen in het beleggingsbeleid en staan open voor andere meningen. “Dat ervaar ik als positief, maar over het punt fossiel zijn we het niet eens.” Een deel van het geschatte pensioenvermogen gaat nog altijd naar het verbranden of transporteren van fossiele brandstoffen.
Tromp probeert haar pensioenfonds over te halen om te stoppen door in dialoog te gaan: “Met data willen wij SPH helpen beseffen dat het onlogisch is wat ze doen. Uit door Groen Pensioen verzamelde gegevens over de beleggingen van SPH blijkt bijvoorbeeld dat dit pensioenfonds zo’n 250 miljoen euro in de fossiele sector investeert. Een deel daarvan gaat naar nieuwe infrastructuur zoals pijpleidingen en uitbreiding van kolencentrales.
De investeringen in fossiel zijn niet in overeenstemming met het door het huisartsenpensioenfonds gecommuniceerde beleid, vindt Tromp “SPH stelt dat ze geen schade wil aanrichten en noemt klimaat een belangrijke pijler voor het beleggingsbeleid. In een halfjaarverslag staat zelfs dat ‘het koolstofbudget dat we hebben om een catastrofale opwarming te voorkomen binnen tien jaar is opgebruikt’.”
De huisarts vindt dat het beleggen in fossiel ook niet is te rijmen met de mening van vier van de vijf SPH-pensioendeelnemers. “Tachtig procent heeft gezegd dat het pensioengeld moet bijdragen aan een betere wereld.”
Transitieplan
Groen Pensioen probeert ook andere pensioenfondsen te bewegen uit fossiel te gaan. Belangrijk is vooral wat zorgpensioenreus PFZW gaat doen. Dit fonds vroeg acht maanden geleden aan fossiele bedrijven om binnen een jaar een transitieplan te maken. Daarin moeten ze aangeven hoe ze in overeenstemming komen met het al zeven jaar geleden gesloten klimaatakkoord van Parijs. Het zorgpensioenfonds stapt uit fossiele bedrijven die verzuimen om zo’n plan te maken. Het is bij de meeste bedrijven echter zeer de vraag of een dergelijke transitie nu nog wel realistisch is.
Halfbakken
PFZW-lid Sigrid Vorrink, werkzaam als onderzoekscoördinator bij het OLVG, is een petitie gestart om PFZW om te krijgen. Die wordt binnenkort samen met andere petities aangeboden aan het bestuur. Vorrink vindt de houding van haar pensioenfonds halfbakken. “Waarom wachten op hervormingen bij fossiele bedrijven die niet komen? ABP heeft onderzocht dat het voor het rendement niet nodig is om in fossiel te investeren. Het kan dus en het is heel hard nodig.”
Vorrink denkt dat het helpt als meer leden zich uitspreken over dit onderwerp. Dat pensioenfondsen luisteren naar leden is inmiddels gebleken. Na een enquête waarin bijna de helft van de leden van apothekerspensioenfonds SPOA aangaf ‘het volledig eens te zijn’ met de stapsgewijze afbouw van fossiel, maakte SPOA een afbouwplan.
