De meerwaarde van AI is overduidelijk, maar we moeten wel kritisch blijven, vindt Abigail Norville (VWS). Want de zorgverlener blijft altijd eindverantwoordelijk.
“AI kan heel veel”, vertelde Abigail Norville, plaatsvervangend secretaris-generaal van VWS, woensdagochtend op het hoofdpodium van Zorg & ict. “AI schildert, componeert, verbetert de smaak van Belgisch bier, schrijft opstellen en speeches. Maar deze speech is niet met AI geschreven”, stelde ze haar publiek gerust. AI is niet meer weg te denken. Volgens de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid WRR is het zelfs de grootste revolutie na de Industriële Revolutie.
Toenemende vraag
”AI kan bijdragen aan alle uitdagingen voor de zorg” vertelde Norville. “Het kan oplossingen bieden voor de toenemende vraag naar zorg, het gaat de wijze waarop zorg wordt aangeboden grondig veranderen, maar daar moeten we ons wel goed op voorbereiden.”
Als er nu al één op de zes mensen in zorg en welzijn werkt en volgens verschillende scenario’s straks één op de drie, krijgen we te maken met een situatie die onhoudbaar is. En het knelt nu al. Maar we zitten midden in een AI-revolutie. Een revolutie die ertoe kan bijdragen dat we de zorg kwalitatief, betaalbaar en toegankelijk kunnen houden voor iedereen.”
Empathische chatbot
Norville noemde verschillende AI-toepassingen die nu al bijdragen. Zoals een app die wondgenezing beoordeelt. Of een AI-chatbot die, vaak empathischer dan een ‘echte’ zorgverlener, medische vragen beantwoordt.
Periscope is volgens Norville een heel bruikbare toepassing die kan voorspellen of een patiënt na een operatie kans heeft op een infectie. En binnen de radiologie, dermatologie en oncologie zijn er nog veel meer AI-toepassingen die helpen bij het stellen van diagnoses.
Kritisch blijven
Heel behulpzaam, dit soort toepassingen, maar Norville waarschuwde wel: “AI heeft meerwaarde, maar we moeten altijd kritisch blijven. AI en algoritmes kunnen discrimineren, omdat ze deels gebaseerd zijn op datasets uit het verleden. Datasets en algoritmes zijn nooit neutraal.”
“Het overgrote deel van de tests voor medicatie is gedaan op mannen, wat de resultaten een bepaalde bias geeft. Daarom moet de zorgverlener altijd eindverantwoordelijk blijven”, benadrukte ze. “We moeten AI als assistent zien. Die kan ons ondersteunen, maar niet onze taken overnemen.”
‘Passende AI’
VWS werkt ondertussen aan een goede invoering van AI in de zorg. De ‘leidraad AI in de zorg’ is daar een voorbeeld van. Binnen VWS is een werkgroep ‘AI voor gezondheid en zorg’ opgericht. Maar ook de stapsgewijze implementatie van de Europese AI-act in Nederland moet leiden tot wat VWS noemt ‘passende AI in de zorg’. Om te bereiken dat dit op een goede manier gebeurt, riep Norville alle partijen in de zorg op om meer samen te werken. “Zoek elkaar op in het veld, maak coalities, zo kan de politiek niet om ons heen.”
