SROI: we horen het veel om ons heen. Maar wat houdt SROI precies in en wat kun je ermee? Voor netwerkorganisatie VitaValley is het van belang om de maatschappelijke impact van haar programma’s in kaart te brengen. Pim Ketelaar: “SROI helpt ons en alle betrokkenen om te bepalen wat iets waard is en hoe we deze waarde kunnen verzilveren.”
Bij de transitie naar preventie en de beweging naar ‘de juiste zorg op de juiste plek’ komen vele vragen op. Wat is eigenlijk de maatschappelijke impact van deze verandering? Wat zijn de maatschappelijke kosten en baten op lange termijn en voor wie? En: hoe komen we tot passende bekostiging?
SROI, Social Return of Investment, is kortweg het meten van de maatschappelijke impact van vernieuwing. Een fenomeen dat de laatste jaren steeds belangrijker is geworden. Er is behoefte aan inzicht in het maatschappelijke rendement van vernieuwing en innovatie. Want hoe weet je bijvoorbeeld hoe geslaagd een bepaald aanpak of innovatie is? Welke indicatoren zijn daar dan voor?
SROI als methode
SROI is daarnaast een internationaal beproefde methode om de economische en maatschappelijke waarde van een investering zichtbaar te maken. Als onafhankelijke netwerkorganisatie gericht op het versnellen en opschalen van innovaties is SROI voor VitaValley een belangrijke methode om de maatschappelijke impact van haar programma’s in kaart te brengen.
Pim Ketelaar, programmadirecteur bij VitaValley: “‘Wij willen met onze programma’s impact maken op het werk van professionals en de gezondheid van veel burgers. Dat betekent dus ook dat we met alle belanghebbenden deze impact in kaart moeten brengen. De SROI-methode is daarvoor heel geschikt. Het helpt ons en alle betrokkenen om te bepalen wat iets waard is en hoe we deze waarde kunnen verzilveren.”
Totale maatschappelijke waarde
Dat klinkt lastiger dan het is. Eigenlijk komt het neer op een analyse van alle maatschappelijke investeringen en opbrengsten, uitgesplitst per belanghebbende. Dit maakt het voor alle betrokkenen inzichtelijk wat de totale maatschappelijke waarde is én wat de opbrengst is per belanghebbende. De analyse vormt een goed gespreksmodel. Die zorgt voor een vruchtbare dialoog over de maatschappelijke waarde van een vernieuwing en hoe deze te realiseren met passende financiële arrangementen. Dit zorgt voor gezamenlijk inzicht, draagvlak én commitment.
Case study: Detox Thuis
Om duurzame oplossingen mogelijk te maken, is het van groot belang om inzicht te krijgen in wat een innovatie oplevert. Een concreet voorbeeld hiervan is de SROI-analyse van het SET-project Detox Thuis.
Met ondersteuning van VitaValley werd een maatschappelijke businesscase opgesteld om inzicht te geven in de economische en maatschappelijke opbrengsten van dit project. Binnen Detox Thuis kunnen cliënten in hun eigen omgeving ontwennen van een alcoholverslaving, terwijl ze deskundig worden begeleid en ondersteund op afstand.
Hierbij wordt gebruik gemaakt van verschillende e-healthtoepassingen, zoals beeldbellen, een medicijndispenser, een app om vitale waarden en welzijn te monitoren en personenalarmering. Detox Thuis wordt aangeboden als alternatief voor het ontwennen in de kliniek. Het voorkomt een dure opname van zeven dagen. Op het eerste gezicht lijkt dit een eenvoudige businesscase. Toch blijkt structurele financiering na afloop van de subsidieperiode nog niet vanzelfsprekend.
Meer cliënten in dezelfde tijd
De SROI-analyse laat een positieve ratio van 2,7 zien bij regionale opschaling. Dit betekent dat elke geïnvesteerde euro 2,70 euro oplevert aan maatschappelijk waarde. De grootste maatschappelijke opbrengst ligt bij het behandelteam. Zij kunnen meer cliënten behandelen in dezelfde tijd. Over een periode van vijf jaar worden 6.500 zorguren en 9.100 verblijfdagen bespaard. Hoewel deze opbrengsten niet volledig kunnen worden verzilverd, dragen ze bij aan de toegankelijkheid van de zorg. De grootste economische opbrengst ligt bij de zorgverzekeraar. De kosten voor Detox Thuis liggen 33 procent lager dan voor een klinische opname.
Concreet inzicht
Kortom: de SROI-methode zorgt ervoor dat een programma niet alleen op hoofdlijnen inzichtelijk blijft en geeft concreet inzicht in de economische en maatschappelijke impact van een door stakeholders geïnitieerde innovatie. Dit inzicht geeft stakeholders houvast en vertrouwen in de innovatie. Tot slot vormt deze analyse het startschot voor een gesprek over afspraken, vervolg investeringen en duurzame inbedding van innovatieprogramma’s.
Download hier de samenvatting van de SROI-verkenning ‘Detox Thuis’ van Parnassia Groep, Brijder, FIP zorgcontact, DSW en Zilveren Kruis.
