De aandacht voor advance care planning neemt snel toe. Dat is volgens longarts Sander de Hosson helemaal terecht. “Het is voor palliatieve zorg heel belangrijk om te weten wat de patiënt wil. Daar moet je dus op tijd over praten. En over blijven praten. Dat wordt in de praktijk nogal eens vergeten.”
Volgens Sander de Hosson hebben de meeste zorgverleners het niet zo goed geleerd, praten over de dood en de weg er naartoe. “Gelukkig wordt praten over de dood steeds gewoner. En praten we steeds vaker met patiënt over wensen, behoeften en grenzen.”
Voorbeeld
Hosson noemt Ziekenhuis Gelderse Vallei in Ede als voorbeeld van een ziekenhuis dat Advance Care Planning goed geregeld heeft. “Alle patiënten met verhoogde kwetsbaarheid krijgen op de poli een ACP-gesprek naast de routinecontroles. Er wordt gevraagd wat ze willen als ze zieker worden. Moet er nog een opname volgen?”
“Het automatisch insturen in het ziekenhuis voegt niet altijd kwaliteit van leven toe. Het gaat om het aftasten van de wensen en grenzen van de patiënt. Maar ook van die van de geneeskunde. Soms is het echt niet meer zinvol om iemand aan de beademing te leggen in de eindfase van COPD of hartfalen. Daar moet je lang van tevoren over praten. En niet als iemand al heel benauwd is.”
Uitkomsten vastleggen
Alleen het gesprek voeren is niet genoeg. “Als je de uitkomsten van het gesprek niet vastlegt, heb je nog niets. Als iemand benauwd is, gaat een zorgverlener die de wensen van de patient niet kent wellicht toch behandelen.”
“Alle zorgverleners die betrokken zijn bij een patiënt moeten dus altijd toegang hebben tot die gegevens. Dat geldt ook voor de huisarts en de verpleegkundige van de thuiszorg. Omdat al die dossiers nog steeds niet gekoppeld zijn, gaan er nog brieven rond. Dat moet snel veranderen.”
Nachtkastje
“In de richtlijnen staat de aanbeveling om het zorgdocument met de afspraken thuis naast de patiënt in een nachtkastje te bewaren. Het is dan bij nood bij de hand. Maar dat gaat vaak mis. Iemand wordt benauwd en de ambulance of huisarts worden gebeld. En dan zijn de afspraken zo snel niet te vinden. En volgt er toch weer reanimatie of een spoedrit naar het ziekenhuis. Je moet dus goed nadenken over de infrastructuur. Hoe blijven de afspraken bij de patiënt?”
Congres
Omdat er nog veel te verbeteren valt op het gebied van Advance Care Planning, organiseren Carend en Dutch Health Hub op 12 juni, tijdens Dutch Health Week, een middagcongres over dit onderwerp.
Naast Sander de Hosson komt huisarts én palliatief patiënt Mirjam Willemsen aan het woord. Ze is te zien in de documentaire Dying to live. Sprekers zijn daarnaast ziekenhuisarts Dave Tjan en verpleegkundig specialisten Marloes Jansen en Sandra Rozeboom van het Ziekenhuis Gelderse Vallei. Judith Meijers gaat in op ACP bij dementie.
