Cordaan en ZorgDomein gaven de netwerkzorg in Amsterdam een aanzienlijke impuls. Alle partijen uit de zorg ontmoeten elkaar op de cBoards van Zorgdomein, een online platform voor samenwerking.
Zorg niet verschralen, wel efficiënter
Medische informatie delen, educatie, chatten en beeldbellen. Het zijn slechts een paar mogelijkheden die de gebruikers van de cBoards hebben. Dankzij dit online platform kan een aantal zorgpartijen in Amsterdam sinds een paar jaar veel beter en multidisciplinair samenwerken. Cordaan nam hiervoor het initiatief, samen met ZorgDomein.
Inspirerend voorbeeld was Mercy Virtual, het ziekenhuis in de VS waar wel zorgverleners werken, maar waar geen patiënten komen. “Is het altijd nodig voor patiënten om naar het ziekenhuis te komen?” vroeg Karen Bruysters, innovatiemanager bij Cordaan zich af tijdens Zorg & ict. “Kunnen we niet meer de regie bij de patiënt zelf laten, de verantwoordelijkheid lager in de lijn leggen. Niet om de zorg te verschralen, wel om efficiënter te worden.”
‘Virtual ward’
In Amsterdam begon Cordaan de ‘virtual ward’, “als een vuurtoren die over de stad uitkijkt”, schetste Bruysters. Met ZorgDomein, OLVG, Zilveren Kruis en de huisartsen als partners richtte Cordaan een regionaal netwerkplatform in.
Uitgangspunt van de samenwerking is om zorg zoveel mogelijk thuis aan te bieden en onnodige zware zorg te voorkomen. Thuis en digitaal waar het kan en fysiek waar het moet. Met het online platform cBoards van ZorgDomein kwam er een stedelijke digitale infrastructuur waar de ketenpartners samenwerken en hun data delen voor analyse.
Kwetsbare ouderen
Voor de eerste stappen op weg naar vergaande netwerkzorg is een aantal zorgpaden geselecteerd: rond kwetsbare ouderen, voor telemonitoring rond hartfalen en voor de ziekenhuis verplaatste zorg bij de behandeling van Crohn. Het cBoard rond kwetsbare ouderen werd als eerste in gebruik genomen. Het wordt inmiddels ook landelijk ingezet, vertelde Rik Koekenbier van ZorgDomein.
Dankzij het Board Hartfalen dat werd opgezet met het OLVG zijn verpleegkundigen ‘de ogen en oren in de wijk’. Binnen dertig dagen liggen normaal gesproken twee op de tien patiënten weer in het ziekenhuis, na een half jaar zelfs vijf van de tien. Door de eerste en tweede lijn meer met elkaar te verbinden, worden risico’s eerder gesignaleerd . Dat voorkomt heropnames.
Opschaling tot ‘Amsterdamse standaard’
”De afgelopen jaren hebben we al veel bereikt”, vertelde Bruysters, “maar het potentieel is nog veel groter.” Een van de mogelijkheden is de verdere opschaling in de stedelijke regio. “We zijn gestart met vier partijen, maar Amsterdam is natuurlijk veel groter.”
De ambitie is nu om deze aanpak stedelijk breed tot de ‘Amsterdamse standaard’ te maken. Cordaan heeft zich daaraan gecommitteerd, want lange adem is cruciaal, volgens Bruysters. Het bevorderen van netwerkzorg is daarom in de tienjarenkoers van Cordaan opgenomen.
Praktische werkafspraken rond cBoards
Simpel starten was een van de factoren die deze netwerkvorming in de beginfase vooruit hielp. Want het was een “flinke klus” om iedereen op één lijn te krijgen, vertelde Bruysters. “Je moet echt alle organisaties bij elkaar krijgen: alle wijkverpleegkundigen, de vierhonderd huisartsen in de regio.”
Wat daarbij hielp, waren praktische werkafspraken rond de cBoards. “Breng mensen bij elkaar, laat ze over de schotten heen kijken. Zorgverleners werken beter samen als ze elkaar kennen. Mij viel op dat ze niet veel weten van elkaar.”
Ontwikkelagenda
Ook op andere terreinen is afstemming nodig om tot netwerkvorming te komen. Bijvoorbeeld de afspraak dat alle partijen dezelfde applicatie gaan gebruiken. Maar dat kan weer botsen met de eigen ontwikkelagenda van de verschillende betrokken organisaties.
Er is in de regio Amsterdam nu in elk geval een gezamenlijke Data protection impact assessment (DPIA) en convenant rondom gebruik van data opgesteld. Een belangrijke stap, vindt Bruysters. “Want wat wij doen, past nog niet in bestaande wet- en regelgeving. Veel is nog niet vastgelegd. Daarom vraagt het ook lef om dit samen op te pakken.”
Rik Koekenbier voegde nog toe dat een ander obstakel is dat generieke voorzieningen zoals LSP niet zijn ontwikkeld voor netwerkzorg. Toch zijn er vanuit de cBoards van ZorgDomein al vergelijkbare initiatieven om tot netwerkzorg te komen in de regio’s Drechtsteden en Eemland en met een derdelijns netwerk rond Parkinson.