De coronacrisis heeft ons laten zien dat digitale zorg werkt. Beeldschermzorg, digitale consulten en telemonitoring werden grootschalig ingezet. Vele initiatieven werden genomen om de transformatie naar ‘dichtbij en digitaal als het kan, fysiek als het moet’ te versnellen. De recente kamerbrief over digitale en hybride zorg geeft daarvan een goed overzicht. Toch staan we nog maar aan het begin. Als we echt vooruit willen, moeten we de handen nog steviger ineen slaan voor het opschalen van digitale zorg. Dat gaat niet vanzelf.
Door Pim Ketelaar, bestuurder VitaValley
De praktijk van opschalen van digitale zorg is weerbarstig. Veel digitale zorg loopt het risico als project of pilot te blijven ‘hangen’. Daarmee blijft de inzet beperkt en blijft digitale zorg afhankelijk van projectgelden. En daarmee wordt digitale zorg geen vanzelfsprekend onderdeel van reguliere zorg.
Ook blijkt het nog lastig om een goed werkende e-health oplossing vanuit pak ‘m beet de Achterhoek zomaar naar Amsterdam te brengen. Laat staan door het hele land uit te rollen en op te schalen. Elke regio en elke sector heeft zo zijn eigen agenda, cultuur en valkuilen als het gaat om zorginnovatie en de inzet van digitale zorg. Het veranderen hiervan vergt geen techniek of kunstje, maar een leerproces, een omslag in digitaal denken en doen.
Zelf ervaren
Regio’s, beroepsgroepen en betrokkenen moeten dit zelf beleven en doormaken. Zorgprofessionals moeten zelf ervaren wat het is om op een andere manier zorg te verlenen. Bijvoorbeeld door het op afstand monitoren van mensen met een chronische aandoening. Zelf ondervinden wat dit betekent voor de behandelrelatie, wat dit doet voor de patiënt en welke impact dit heeft op de beleving van het vak. We moeten zelf ervaren wat dit betekent voor de samenwerking in de regio. En wat dit dan betekent voor de afspraken die je met elkaar en met de zorgverzekeraar, het zorgkantoor of de gemeente maakt over duurzame financiering van de innovatieve manier van zorg verlenen.
Dat kun je allemaal niet opleggen met een blauwdruk. Zeker, schaalgrootte is nodig voor impact. Maar dat lukt met e-health niet door simpelweg op de kopieerknop te drukken. Hoe aantrekkelijk die gedachte ook is.
Versnellen leercurve
Gelukkig is er veel te versnellen door een gerichte aanpak en praktische instrumenten. Bijvoorbeeld bij vragen als: Hoe kom je tot passende afspraken over bekostiging? Welke regelgeving knelt en hoe ga je hier mee om? Welke cultuurverandering is nodig en hoe pak je dit aan? Ondersteuning op het proces, op basis van geleerde lessen, levert hierbij meer op dan alleen het delen van resultaten.
Dit is precies hoe we werken in de VitaValley programma’s. Het SET-up programma is hiervan een mooi voorbeeld. SET-up is het ondersteuningsprogramma voor de Stimuleringsregeling E-health Thuis (SET). Het SET-up programma biedt praktische ondersteuning aan SET-projecten en helpt bij kennisuitwisseling. Onderdeel van SET-up is een online leernetwerk waarin inmiddels ruim duizend professionals kennis delen over de grootschalige inzet van ‘langer thuis’ e-health. Zo versnellen we de leercurve. Niiet iedereen hoeft immers hetzelfde leergeld te betalen.
Maar dat gaat niet vanzelf. Dat vraagt om inzet en motivatie van alle betrokkenen – op alle niveaus – om kennis te delen en van elkaar te leren. En dat vraagt om een goede infrastructuur om te delen en te leren. Dát levert uiteindelijk het meeste op. Alleen samen schalen we verder op.
Lees ook:
