Per 1 januari 2025 komt er meer controle op het inhuren van zzp’ers in de zorg. Wat zijn de gevolgen? Kunnen er nu geen ZZP’ers meer worden ingehuurd of is het paniek om niets? Antwoord op negen vragen.
1. Komt er een nieuwe wet?
Nee, de Wet Deregulering Beoordeling Arbeidsrelaties (DBA) bestaat al sinds 2016. In 2025 gaat het handhavingsmoratorium eraf. Dat betekent dat er nu echt gecontroleerd gaat worden of opdrachtgevers en ZZP’ers de wet naleven. Bij twijfel kan de Belastingdienst boetes opleggen aan de opdrachtgever als blijkt dat er sprake is van een dienstverband.
2. Waarom gaat de overheid strenger controleren?
Voor een zzp’er die werkt onder een verkapt dienstverband, betaalt de zorgorganisatie geen belastingen en premies. En dat terwijl er eigenlijk wel sprake is van loondienst. Hierdoor loopt de Belastindienst geld is.
3. Wat verandert er voor zzp’ers in de zorg?
Er komt handhaving op schijnzelfstandigheid, met boetes en naheffingen. Ook het voorkomen van verkapte dienstverbanden krijgt meer aandacht. Het gaat er hierbij om hoe een arbeidsrelatie is vormgegeven.
4. Hoe hoog worden de boetes?
De opdrachtgever ontvangt meestal eerst een waarschuwing. Verandert er niets, dan kan er een naheffing volgen voor niet-betaalde loonheffingen en premies. Meer over de handhaving.
5. Wordt het lastiger om als zzp’er in de zorg te werken?
Het gebrek aan personeel blijft natuurlijk, dus de behoefte aan zzp’ers ook. Maar zzp’ers in de zorg moeten beter kunnen aantonen dat ze echt zelfstandig zijn. Als een zzp’er werkt onder leiding en toezicht van een opdrachtgever of vast in een rooster staat, kan dit gezien worden als een dienstverband. Dit maakt het belangrijk om contracten en werkwijzen goed te regelen. Het wordt voor zzp’ers waarschijnlijk lastiger om aan opdrachten te komen omdat zorgorganisaties het wellicht niet meer aandurven om in te huren.
6. Kan een zzp’er een modelovereenkomst gebruiken?
In een modelovereenkomst staan afspraken over de arbeidsrelatie tussen opdrachtgevers en opdrachtnemers. De Belastingdienst had dergelijke overeenkomsten, maar sinds begin september 2024 worden geen nieuwe meer beoordeeld. “We stoppen met het beoordelen van nieuwe modelovereenkomsten omdat modelovereenkomsten voor schijnzekerheid kunnen zorgen. De beoordeling van arbeidsrelaties is namelijk afhankelijk van hoe in de praktijk wordt gewerkt. En niet van hoe afspraken op papier zijn gezet”, zo dat te lezen bij de Belastingdienst.
7. Kan een zzp’er in de zorg nog steeds zijn of haar eigen uren bepalen?
Ja, maar alleen als iemand daadwerkelijk zelfstandigheid toont. Werkt iemand onder een vast rooster en wordt die aangestuurd door een leidinggevende? Dan kan dit als een dienstverband worden gezien. Zorg voor duidelijke afspraken en meer vrijheid in hoe een zzp’er het werk uitvoert.
8. Wat betekent het verbod op schijnzelfstandigheid voor zzp’ers in de zorg?
Het verbod op schijnzelfstandigheid betekent dat de Belastingdienst strenger kijkt of zzp’ers niet als medewerkers in loondienst werken. Als zzp’er moet je kunnen aantonen dat je zelfstandig bent, bijvoorbeeld door eigen opdrachten te regelen en tarieven te bepalen.
9. Welke gevolgen hebben de veranderingen voor zorgorganisaties?
Zorgorganisaties die zzp’ers blijven inhuren en daar mee omspringen zoals zij met personeel in loondienst omgaan, riskeren zoals gezegd naheffingen en boetes. Ze moeten bewijzen dat zzp’ers écht zelfstandig werken. Dit kan leiden tot meer administratieve lasten.
Meer informatie: ZZP-ER in de zorg