Het onvermogen van wereldleiders om de klimaatcrisis te temperen vormt de grootste bedreiging voor de wereldwijde volksgezondheid. Dat schrijven bijna tweehonderd medisch-wetenschappelijke tijdschriften in een gezamenlijk commentaar. Als er nu geen stappen worden gezet, heeft dit catastrofale en onomkeerbare gevolgen voor de wereldwijde volksgezondheid.
Met deze waarschuwing nemen de ondertekenaars, waaronder British Medical Journal, the Lancet, New England Journal of Medicine en het Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde (NTvG), een voorschot op drie grote internationale klimaatconferenties die dit najaar worden gehouden. Met het gezamenlijke optreden willen de betrokken tijdschriften de ernst van de situatie benadrukken.
“Het wetenschappelijke bewijs is onweerlegbaar”, aldus de opstellers. “Een wereldwijde temperatuurstijging van 1,5 graad of meer en het verdere verlies van biodiversiteit betekenen catastrofale schade aan gezondheid die niet meer te herstellen valt.”
Klimaatverandering en pandemieën
Klimaatverandering heeft een negatief effect op de frequentie en het beloop van hart- en vaatziekten en nier- en longaandoeningen. De uitputting van natuurlijke systemen zal ook leiden tot honger en pandemieën. “Zorgprofessionals staan in de frontlinie van de strijd tegen covid”, zegt BMJ-hoofdredacteur Fiona Godlee in The Guardian. “Ze delen daarom de overtuiging dat opwarming van de aarde en verdere vernietiging van de natuur zullen leiden tot een veel dodelijker crisis.”
Veranderende leefomgeving
Met het gezamenlijke commentaar roepen de ondertekenaars zorgprofessionals op om actief bij te dragen aan het draagvlak voor de ingrijpende maatregelen. Artsen, verpleegkundigen, physician assistants en paramedici zien in de spreekkamer steeds vaker de directe en indirecte effecten van de veranderende leefomgeving. In die zin past het pleidooi voor klimaatmaatregelen dan ook bij de natuurlijke drijfveren van zorgprofessionals, aldus NTvG.
Maatschappelijk debat
Zorgprofessionals kunnen ook het voorbeeld geven. Ze kunnen zelf groenere en duurzamere zorg realiseren. Allereerst door het geven van het goede voorbeeld en advies op patiëntniveau. Daarnaast moeten ze politieke leiders op hun verantwoordelijkheid wijzen en actief bijdragen aan het maatschappelijke debat. In de kern draait het daarbij om het inzetten van medische kennis, kunde en autoriteit voor maatregelen die er wereldwijd toe doen.
Vluchtelingenstromen
De opstellers vragen bijzonders aandacht voor de situatie in arme landen. Hoewel ze het minst hebben bijgedragen aan de problematiek, zijn ze het kwetsbaarst voor de gevolgen. “Wanneer we het laten gebeuren dat de gevolgen inderdaad vooral bij hen terechtkomen, zal dit groeiende voedsteltekorten en vluchtelingenstromen opleveren. Met in het kielzog nieuwe zoönosen”.
