Uit wetenschap en samenleving komen geschokte reacties op het overlijden van directeur Melanie Peters van het Rathenau Instituut. Peters overleed op 11 augustus op 55-jarige leeftijd, zo heeft het Rathenau Instituut op de website bekend gemaakt. In haar professionele hoedanigheid ontpopte ze zich als uitgesproken voorvechter van een kritische, maatschappelijk betrokken wetenschap.
“Melanie kon als geen ander de uitwerking van wetenschap, technologie en innovatie op de samenleving tastbaar en invoelbaar maken”, aldus het Rathenau Instituut. “We zullen haar gedreven en warme persoonlijkheid missen. […] Melanie was vol vuur als het ging over de kwaliteit van de discussie over wetenschap, technologie en innovatie in de samenleving. Voor Melanie was het maatschappelijk perspectief van waaruit het Rathenau Instituut werkt, allerminst een vaag begrip. Het staat voor het beschermen van publieke waarden in onze samenleving, zoals inclusiviteit, rechtvaardigheid en burgerrechten.”
Onvermoeibare inzet
Op twitter spreekt minister Van Engelshoven schreef van Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen op haar medeleven en waardering uit: “Met haar onvermoeibare inzet en brede kennis gaf Peters duiding aan actuele ontwikkelingen in de wetenschap., innovatie en technologie. We verliezen met haar een positieve en hartverwarmende persoonlijkheid.”
Feiten
Tijdschrift New Scientist herinnert zich Peters als een bevlogen jurylid en iemand die niet altijd voor gemakkelijkste weg koos. “Als wetenschapper verzaak je je plicht als je in het maatschappelijk debat alleen maar feiten oplepelt,” memoreert New Scientist een -in het licht van de corona-epidemie bijzonder actueel- interview met Peters uit 2017. “Of het nu gaat over milieuvervuiling, genetische modificatie of het aardbevingsgevaar in Groningen: geregeld botst wetenschappelijke kennis op geëmotioneerde betrokkenen die geen boodschap aan de feiten lijken te hebben. Het is dan aan de wetenschappers om die feiten even te laten voor wat ze zijn en uit te vogelen waar het nu echt over gaat.”
Ondermijnende invloed
Eén van Peters’ recente aandachtspunten betreft de digitalisering van de samenleving. In een uiterst kritische open brief laakte ze eerder deze maand de in haar ogen naïeve houding van de overheid, waardoor grote platformbedrijven ongehinderd democratie en economie kunnen ondermijnen. In dit discussiestuk vroeg Peters ook aandacht voor de zorgsector, waar digitale oplossingen in haar optiek te veel zijn losgezongen van de complexe praktijk.
Loopbaan
Peters studeerde Toxicologie in Utrecht en promoveerde in de biochemie in Engeland. Voor ze in 2005 naar de Universiteit Utrecht kwam, werkte ze bij de Consumentenbond. Naast haar werk bij Studium Generale was zij ook docent bij Liberal Arts & Sciences.
In 2015 maakte ze de overstap naar het Rathenau Instituut. Dit instituut doet onderzoek naar de impact en de innovatie van wetenschap. Daarnaast was Peters vanaf 2018 lid van de Unesco Commissie Nederland en vorig jaar is ze door Unesco voorgedragen en daarna toegetreden tot het prestigieuze International Bioethics Committee.
Peters laat een man en twee dochters achter.
Foto: Rathenau Instituut
