Als je wilt samenwerken op het gebied van databeschikbaarheid, is het noodzakelijk dezelfde taal te spreken. VWS heeft de regie genomen en werkt samen met Nictiz aan de invoering van Snomed, het ‘gemeenschappelijk woordenboek’ voor de zorgsector.
Voor een eenduidige uitwisseling van data is eenheid van taal nodig. Dat hebben Nictiz en RIVM al in 2018 in een visie gepubliceerd. Ook het Integraal Zorgakkoord (IZA) stuurt daarop aan. Aan verschillende tafels is afgesproken te komen tot eenheid van taal. Snomed is daar het vehikel voor: een internationale thesaurus, een terminologiestelsel van meer dan 300.000 termen. Maar verschillende belemmeringen stonden tot nu toe daadwerkelijke totstandkoming van die eenheid in de weg: een gebrek aan regie en focus en onvoldoende gevoelde meerwaarde in het veld.
Regie bij VWS
Nadat het zorgveld er zelf niet in slaagde snel genoeg tot eenheid van taal te komen, naam VWS de regie over. Stelselhouder VWS heeft Nictiz in haar rol van stelselbeheerder gevraagd om een implementatieadvies op te stellen over de route naar eenheid van taal. Het zorgveld is afgelopen najaar geïnformeerd en geconsulteerd over het conceptadvies.
Na deze openbare consultatie is het definitieve advies onlangs opgeleverd. Op basis daarvan heeft VWS het besluit genomen: Snomed wordt met prioriteit geïmplementeerd. Het uitvoeringsakkoord van het IZA van januari heeft dat concreet gemaakt.
“Het komende half jaar gaan we de migratieplannen uitvragen”, vertelt Magdalena de Bruin, programmamanager VWS tijdens Zorg & ict. “Nictiz heeft de rol om het veld hierbij te faciliteren en te ondersteunen.”
‘Medisch terminoloog’
“Snomed is een heel belangrijk element om tot standaardisatie en eenheid van taal te komen. Het is een van de belangrijke elementen voor databeschikbaarheid”, aldus Carolien Bouma, teamleider van het terminologiecentrum van Nictiz.
Het terminologiestelsel van meer dan 300.000 termen gaat daarbij helpen, legt ‘medisch terminoloog’ Inge Soons uit. “Huisartsen, medisch specialisten, patiënten, maar ook andere sectoren, gebruiken verschillende termen voor hetzelfde begrip. Snomed is een gemeenschappelijk woordenboek. Dankzij de code die is toegekend aan elke medische term is altijd duidelijk voor de zorgverlener, voor de patiënt en voor de computer, wat een begrip betekent.”
Stapsgewijze invoering
Het terminologiestelsel van Snomed wordt stapsgewijs ingevoerd, licht Soons toe. “We kiezen voor een sectorale aanpak met veel tussentijdse evaluaties. We moeten het samen doen en samen leren en dat zal een grote opgave zijn.”
Het idee is om te gaan werken met veldteams. Daarin zitten zorgaanbieders, maar ook leveranciers. Per sector komen er transformatie- of implementatieplannen. Daarnaast werken de betrokken partijen aan een gezamenlijke landelijke roadmap. “Want het is belangrijk om van elkaar op de hoogte te blijven. Waar is iedereen mee bezig? En hoe kunnen we daar van elkaar leren?”
Uitvraag aan de sector
De eerstvolgende stap is om de Tweede Kamer te informeren over het Snomed-besluit. Bouma: “Daarna gaan we per zorgsector aangeven wat ze bij ons moeten aanleveren. In de tweede helft van het jaar, en misschien nog wel voor de zomer, komt er een aantal activiteiten vanuit Nictiz . We gaan tegelijk met de uitvraag van de migratieplannen het zorgveld helpen om de input ook daadwerkelijk te leveren.”
