Wat kunnen zorgorganisaties doen om hun websites en apps voor iedereen toegankelijk te maken? Zeven tips.
Coöperatie VGZ vindt dat iedereen toegang moet hebben tot gezondheid en zorg. Het toegankelijk maken van informatie via hun digitale kanalen heeft voor de organisatie daarom een hoge prioriteit. Michelle Eeltink en Jorgen Verweij zijn bij VGZ experts op het gebied van digitale toegankelijkheid. Ze geven zeven tips voor toegankelijke websites en apps.
1. Borg toegankelijkheid binnen het hele ontwerpproces
Toegankelijkheid heeft impact op ons hele ontwerpproces. Dus van UX-design tot aan de content, naar test en development. Dat maakt het soms ingewikkeld, maar daardoor ook weer super interessant en uitdagend. Eeltink: “We zijn net gestart met een designsystem team, waarbij we bij de start van het ontwikkelen van bijvoorbeeld web-componenten al rekening houden met toegankelijkheid. Verweij: “Het is echt een samenkomst van techniek, design en content. Je balanceert constant tussen die drie.”
2. Een website of app is nooit ‘af’
Eeltink: “Het werken aan het toegankelijk maken van onze websites en apps is een dagelijkse taak en dat stopt nooit. In onze roadmap is het eerste onderdeel, bewustwording, heel belangrijk. Ook als er nieuwe medewerkers starten Je moet daar continu mee bezig zijn; het kennisniveau moet behouden blijven, de theorie (het volgen van WCAG 2.1) moet op de juiste manier worden toegepast. Dit moet ook worden geborgd binnen onze werkwijze. Zodat we ook in de toekomst toegankelijk blijven.”
Verweij: “Het moet geen doel op zich worden, maar iets waar je aan blijft werken. Door continu met toegankelijkheid bezig te zijn, wordt het een onderdeel van je dagelijkse werkzaamheden. En dat heeft tijd nodig. Stel, je schrijft een tekst en er zijn richtlijnen waar je je aan moet houden. De eerste keer dat je iets schrijft, heb je die richtlijnen naast je op je bureau liggen. Heb je dat tien keer gedaan, dan wordt het routine. En dat wil je bereiken.”
3. Een waarmerk is geen doel op zich
De VGZ-app was de eerste app die het Waarmerk Drempelvrij kreeg. Verweij: “Daar waren we natuurlijk heel blij mee. Maar zo’n waarmerk geeft vooral aan dat je als organisatie met toegankelijkheid bezig bent. Als je dat hebt gehaald, ben je er nog lang niet. En andersom werkt dat ook zo: er zijn heel veel organisaties die een hele toegankelijke website hebben, zonder zo’n waarmerk.”
Het onderzoek voor het behalen van het waarmerk gebeurt volgens Eeltink op basis van een steekproef. Er wordt een aantal pagina’s of schermen binnen de apps getest, maar binnen VGZ hebben we misschien wel duizend webpagina’s. Die moeten allemaal toegankelijk zijn en blijven. Voor ons is het waarmerk een mooie waardering en aanmoediging om ons in te blijven zetten voor een drempelvrije digitale beleving voor iedereen.”
4. Kijk kritisch naar externe partijen
Verweij: “Veel zorginstellingen werken samen met externe partijen. Bijvoorbeeld bij het ontwikkelen van een online omgeving. Als je besluit om dat soort dingen extern te regelen, onderzoek dan van tevoren of ze ook daadwerkelijk weten wat toegankelijkheid inhoudt.
Eeltink vult aan: “Of vraag naar een toegankelijkheidsverklaring waarin staat dat toegankelijkheid bij een organisatie op de kaart staat. Een overzicht van maatregelen en bijbehorende planning om te voldoen.”
5. Zet ervaringsdeskundigen en experts in
Er zijn volgens Eeltink en Verweij heel veel tools om je toegankelijkheid te testen. Die geven een mooi beeld, maar ze testen nooit op álle criteria. Eeltink: “Wij werken vaak met ervaringsdeskundigen. Laatst hebben we bijvoorbeeld het nieuwe design van onze app door hen laten testen. Daar komt hele waardevolle feedback uit. We hebben wel geleerd dat je die moet combineren met een expertreview. Iemand die echt op de hoogte is van alle criteria en daar een rapport van opmaakt. Zo krijg je een compleet beeld.”
6. Gebruiksvriendelijkheid en toegankelijkheid gaan hand in hand
Verweij: “Als je iets goed implementeert, is de meest gebruiksvriendelijke optie ook meteen de toegankelijkste. Probeer geen hele complexe dingen in één scherm te vatten, maar knip de informatie op in behapbare stukjes. Zo is die voor iedereen makkelijker te verwerken. En voor mensen met voorleessoftware en andere tools wordt het makkelijker om doorheen te klikken. Vaak is het: hoe simpeler, hoe beter.”
Eeltink: “Daar hadden wij het pas nog over. Met onze producten als zorgverzekeringen, wil je alles benoemen. Je legt dan heel veel uit op je website of in je app en dat zorgt voor hele lange lappen tekst en complexe flows. Door dat op te delen, wordt het voor iedereen gemakkelijker.”
7. Begin gewoon
Verweij: “Ik zou zeggen, ga er gewoon mee bezig. Verdiep je er een beetje en begin gewoon. Kijk eens naar het kleurcontrast op je website, de koppenstructuur van je belangrijkste pagina’s of teksten bij afbeeldingen. Eigenlijk kun je het niet ontoegankelijker maken door wat dingen te proberen. Het wordt altijd beter dan het was. Stel het niet uit door hele plannen te maken, maar ga gewoon aan de slag.”
Eeltink: “: Bij je eerste stappen kan je ook nog een partij, zoals Stichting Accesibility of Cardan Technobility betrekken. Zij geven trainingen zodat je wat meer gevoel krijgt bij de theorie. zoals de richtlijnen binnen WCAG 2.1 Ze kunnen ook een quickscan of audit van je website uitvoeren. Zo krijg je meteen een goed beeld.
