“De zorgvraag gaat zó hard groeien dat we die niet meer kunnen bijbenen.” Met deze woorden presenteerde minister Conny Helder van Langdurige Zorg begin juli het interdepartementaal rapport ‘Niets doen is geen optie’. Dat was daags vóór de val van Rutte IV. Het kabinet en daarmee ook Helder zijn inmiddels demissionair. Maar de urgentie is onveranderd.
De cijfers in het IBO-rapport liegen er niet om. Vanwege het groeiende aantal ouderen zullen de uitgaven aan ouderenzorg bij onveranderd beleid verdubbelen tot 37 miljard in 2040. De rapporteurs wijzen er op dat dit bijna evenveel is als de huidige uitgaven voor onderwijs en vijf keer zoveel als de huidige uitgaven voor politie. Het beslag op het bruto binnenlands product (bbp) groeit van 2,3 procent naar 3,6 procent.
Personele effecten
De personele effecten zijn ook enorm. Zonder ingrijpen neemt de vraag naar zorgverleners in de ouderenzorg met 367.000 zorgverleners toe. Dit zou betekenen dat straks ruim 7 procent van beroepsbevolking in de ouderenzorg werkt tegen vier procent nu. Als gevolg van de vergrijzing daalt bovendien het mantelzorgpotentieel.
Grenzen
“We geven de komende jaren meer geld uit en we zetten meer mensen in”, aldus Helder op 3 juli in een interview met BNR Nieuwsradio. “Maar toch gaan we de groeiende zorgvraag niet kunnen bijhouden. Je zult zien dat de zorgvraag de komende jaren veel harder gaat groeien dan we aankunnen. Dat is niet alleen omdat we het personeel er niet voor hebben, maar ook omdat tegen financiële grenzen aanlopen.”
Zelf organiseren
Om de gevolgen van de vergrijzing te ondervangen maakte Helder zich de afgelopen anderhalf jaar als minister sterk voor slimmer organiseren en de inzet van arbeidsbesparende technologie. Misschien nog wel belangrijker was haar pleidooi voor een cultuuromslag. “Mensen zullen ook moeten nadenken over wat ze zelf kunnen doen om vitaler te blijven als ze ouder worden”, aldus Helder op 3 juli. “En met hun eigen familie en netwerk een aantal dingen moeten organiseren.”
Meebewegen
Helder erkent dat dit beleidsstreven valt of staat bij de juiste voorzieningen. De woonomgeving moet zo worden ingericht dat ouderen daadwerkelijk de mogelijkheid hebben om zelfstandig te kunnen blijven. Dit betekent bijvoorbeeld dat de woning moeten kunnen meebewegen met de veranderende zorgvraag. Een andere initiatief in dit verband is het geclusterd wonen, waarbinnen meer ruimte is voor collectieve voorzieningen.
Nieuwe impuls
Hoewel Helder in den lande de nodige goede voorbeelden ziet, vindt ze dat deze goede voorbeelden nog onvoldoende navolging krijgen. Tijdens het congres Wonen en Zorg, dat Helder op 18 september opent, krijgen ettelijke van deze goede voorbeelden het podium. Daarmee hopen de organisatoren de beweging naar passende, efficiënte zorg en ondersteuning in een vergrijzende samenleving een nieuwe impuls te geven.
Sprekers op Congres Wonen en Zorg
Tijdens het congres komen onderstaande sprekers aan het woord. Lees hier de interviews die Dutch Health Hub de afgelopen maanden maakte.
-
-
- Peter Boerenfijn: ‘Luisteren naar ouderen halveert zorgvraag’
- Geertjen Pot: Nieuwe gebruikers laten Slotervaart weer bruisen
- Martin van Rijn: ‘Woonzorgvisie moet meer zijn dan letters op papier’
- Anneke Westerlaken: ‘Wachtlijst ouderenzorg groeit door haperende bouw’
- Tak Lam: ‘Bouwlocaties chronisch probleem voor wonen en zorg’
- Marcel Canoy: ‘Zorgzame buurt is enige remedie voor vergrijzing’
- Hans Adriani: ‘Ouderenhuisvesting is bouwen aan samenleving’
-
