Waar liggen de beste kansen voor virtual reality in de zorg? Wat zijn de grootste obstakels en hoe zijn die te tackelen? Als iemand het weet, dan is het Thomas Furness, de oorspronkelijke ontwikkelaar en ‘grootvader’ van VR. Op 14 juni sprak hij op de masterclass voor start-ups van Health~Holland.
De techniek die we nu kennen als VR, wordt ontwikkeld bij de Amerikaanse luchtmacht, eind jaren ’60. De allereerste toepassing is een vluchtsimulatie voor piloten. Thomas Furness werkt daar als elektrotechnisch ingenieur aan mee. Hij is er vanaf het allereerste begin bij. En wordt dan ook wel de ‘grootvader van VR’ genoemd.
Techniek en geneeskunde
Furness wil VR breder inzetten. In 1989 verlaat hij de luchtmacht en start bij de Universiteit van Washington. Hij richt daar, en later ook op andere locaties, een Human Interface Technology Lab (HITLab) op. Het doel is om technologieën te creëren die ons helpen efficiënter te werken en betere resultaten te behalen. VR is daar een onderdeel van.
In het lab zet Furness studenten van verschillende disciplines bij elkaar; van techniek tot geneeskunde en van psychologie tot kunst. Vervolgens geeft hij ze een probleem om op te lossen. De samenwerkingen en verschillende perspectieven leveren soms vier nieuwe patenten in een week op.
Tandartsen en pijn
Eén van de eerste producten die het HIT-lab helpt ontwikkelen, is Virtual Vision. De toepassing ziet eruit als een skibril en Furness omschrijft ‘m als ‘je eigen persoonlijke op het hoofd gedragen theater’. Het wordt geen succes, behalve onder tandartsen. Die zijn wel enthousiast. Want met een bril op hebben patiënten duidelijk minder last van pijnlijke behandelingen.
Furness bestudeert deze ontdekking verder met een psycholoog. Na onderzoek bij een ziekenhuis blijken ook kinderen de pijnlijke beenmergextracties als minder pijnlijk te ervaren als zij de headset dragen die is gekoppeld aan een Nintendo. VR als pijnbestrijding lijkt een feit.
VR-trainingen voor zorgprofessionals
Uiteraard ontwikkelt het HIT-lab ook VR-trainingssimulaties, onder andere voor de zorg. De ene training leert medische assistenten hoe ze bepaalde operaties moeten uitvoeren, inclusief het omgaan met ongebruikelijke, onverwachte problemen. Een andere helpt zorgmedewerkers de overdracht van ziektekiemen te visualiseren. Dat verbetert het steriel houden van oppervlaktes. Ook VR als diagnostisch hulpmiddel wordt onderzocht, bijvoorbeeld voor het evalueren en behandelen van dementie. Want volgens Furness meet VR zaken zoals oogbewegingen, handbewegingen en tremors beter en objectiever dan artsen.
Veranderingen in de zorg
Naast de vele mogelijkheden ziet Furness ook obstakels. En die gaan verder dan kosten, techniek en privacy. VR is volgens Furness een ‘zeer krachtig instrument’. Het kan de gezondheidszorg radicaal veranderen, mits zorgprofessionals en onderzoekers het op een verantwoorde en ethische manier gebruiken. Om dit te bewerkstelligen is het volgens Furness noodzakelijk dat de academische wereld, bedrijven en overheid samenwerken.
Positieve impact
In meerdere interviews laat Furness zich uit over ‘destructieve VR- toepassingen’, zoals de populaire schietspellen. Hij vindt ze gevaarlijk, zeker gezien de impact die een virtuele wereld kan hebben. Hij benadrukt constructief VR-gebruik. Volgens hem is de techniek te gebruiken om grote problemen op te lossen. Met zijn Virtual World Society draagt hij daar een steentje aan bij. De organisatie inspireert en helpt bedrijven een positieve impact te maken met opkomende technologieën.
Pensioen
Inmiddels is Furness 80 jaar. Tot vorig jaar was hij nog professor industriële en systeemtechnieken aan de Universiteit van Washington. In augustus 2022 is hij met pensioen gegaan. Hiermee heeft hij in elk geval één taak minder. Hij is op andere vlakken nog steeds actief. Op 14 juni spreekt hij tijdens de masterclass van Health~Holland. Hij neemt start-ups dan mee langs de diepte- en hoogtepunten op zijn virtuele reis.
